Czasowniki rozdzielnie złożone / Trennbare Verben
|
bezokolicznik
|
|
Präsens
|
Imperfekt
|
Perfekt
|
|
teilnehmen
|
ich
|
nehme ... teil
|
nahm ... teil
|
habe teilgenommen
|
|
aufmachen
|
ich
|
mache ... auf
|
machte ... auf
|
habe aufgemacht
|
- Czasowniki rozdzielnie złożone, np.einkaufen ( robić zakupy ), składają się z akcentowanego przedrostka ( przeważnie przyimek ) i właściwego czasownika. W czasie teraźniejszym Präsens, czasie przeszłym Imperfekt i trybie rozkazującym Imperativ przedrostek przechodzi na koniec zdania.
|
einkaufen
(kupować) |
ich kaufe ein
|
wir kaufen ein
|
|
du kaufst ein
|
ihr kauft ein
|
|
|
er, sie, es kauft ein
|
sie, Sie kaufen ein
|
aufstehen ( wstawać ) - Jeden Morgen stehe ich um 7.00 Uhr auf ( Każdego ranka wstaję o 7.00 )
aussteigen ( wysiadać ) - Steigen Sie hier aus ! ( Proszę tu wysiąść !)
fernsehen ( oglądać telewizję ) - Mein Bruder sieht studenlang fern. ( Mój brat godzinami ogląda telewizję)
- Podobnie odmieniają się czasowniki z następującymi przedrostkami: ab-, an-, auf-, aus-, bei-, ein-, fort-, her-, fest-, hin-, mit-, los-, nach-,statt-,teil-, weg-, vor-, zusammen-, zurück-, zu-. np. abfahren ( odjeżdzać ), abholen ( obierać ), abschreiben ( spisywać), anfangen ( zaczynać ), ankommen ( przybywać ), anrufen ( dzwonić ), aufpassen ( uważać ), ausgeben ( wydawać ), ausmachen ( wyłączać ), herstellen (produkować), losfahren ( wyruszać, wyjeżdzać ), mitkommen ( pójść z kimś ), mitnehmen ( brać ze sobą ), nachsprechen ( powtarzać ), umsteigen ( przesiadać się ), vorbereiten ( przygotować się ), zumachen ( zamykać ), zurückgeben ( oddawać ), zusammenarbeiten ( współpracować )
Podobnie odmieniają się także czasowniki, które składają się z dwóch odrębnych bezokoliczników, np. kennen lernen ( poznawać ), schlafen gehen ( iść spać ), spazieren gehen ( spacerować, iść na spacer ), stehen bleiben ( zatrzymywać się, stawać ), sitzen bleiben ( zostać na drugi rok, nie zdać ). - W zadaniach głównych w czasie teraźniejszym i przeszłym Imperfekt przedrostek jest odłączany od odmienionego czasownika i umieszczany jest na końcu zdania.
Ich mache das Buch auf. - W czasie przeszłym Perfekt i Plusquamperfekt czasownik występuje łącznie a pomiędzy przedrostkiem i czasownikiem głównym występuje "ge".
Ich habe das Buch aufgemacht - W konstrukcjach bezokolicznikowych wyrazów nie rozdziela się i wstawia między oba człony "zu"
Die Lehrerin befehlt, das Buch aufzumachen. - W zdaniach podrzędnie złożonych czasownik nie jest rozdzielany.
Sie sagt, dass sie heute losfährt.