Szyk wyrazów w zdaniu prostym
Budowa zdań
- Szyk wyrazów w zdaniu prostym.
Podmiot + orzeczenie
Kto? Co? + Co robi?
1.Laura geht heute ins Kino. *gehen-iść, chodzić
Heute geht Laura ins Kino.
Geht Laura heute ins Kino?
2. Unser Kollege fährt am Abend nach Berlin.
Am Abend fährt unser Kollege nach Berlin.
Fährt unser Kollege nach Berlin?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- Spójniki, po których wystepuje szyk prosty
Podmiot + orzeczenie
Kto? Co? + Co robi?
und - i, a
Andrzej wohnt in Frankfurt und er studiert an der Uni .
*an der Uni- na uniwersytecie
(Andrzej mieszka we Frankfurcie i studiuje na uniwersytecie)
|
Ich male und ich tanze. (Maluję i tańczę.) |
|
|
aber -ale
Sie ist in der Schule, aber sie lernt nicht. (Ona jest w szkole, ale ona się nie uczy)
Ich singe nicht, aber ich tanze. (Nie śpiewam, ale tańczę.)
oder- albo, lub *nach Hause- do domu
Ihr geht nach Hause oder ihr bleibt hier. * bleiben- zostać
(Idziecie do domu albo zostajecie tutaj)
|
Ich lese Comics oder ich schlafe am Abend. *am Abend- wieczorem (Czytam komiksy albo śpię wieczorem.) |
sondern- lecz
Er macht keine Hausaufgaben, sondern er spielt Gitarre.
*Gitarre spielen- grać na gitarze
(On nie odrabia lekcji, lecz gra na gitarze)
Ich esse nicht, sondern ich trinke. (Nie jem, lecz piję.)
denn- bo, ponieważ
Ich gehe heute nicht in die Schule, denn ich bin krank.
*in die Schule- do szkoły
(Nie idę dzisiaj do szkoły, bo jestem chory) * in+das=ins
|
Ich gehe ins Kino, denn ich habe Zeit. (Idę do kina, ponieważ mam czas.) |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- Spójniki po ktorych wystepuje szyk przestawny
Orzeczenie + podmiot
Co robi? Kto? Co?
dann- potem, następnie
das Zimmer- pokój
in + das= ins
|
Ich trinke Tee, dann gehe ich ins Zimmer. ins Zimmer-do pokoju (Wypiję herbatę, potem idę do pokoju.) |
|
deshalb, darum, deswegen-dlatego der Arzt-lekarz |
|
Du hast Angina, deshalb gehst du zum Arzt. zu dem= zum (Masz anginę, dlatego idziesz do lekarza.) zum Arzt- do lekarza |
|
sonst- w przeciwnym razie Ich besuche sie, sonst wird sie sauer. sauer-zła (Odwiedzę ją, w przeciwnym razie będzie zła.)
*werden- zostać, stać się ich werde wir werden du wirst ihr werdet er/sie/es wird sie/Sie werden
trotzdem - mimo to |
|
Ich habe heute frei, trozdem habe ich keine Zeit. frei-wolne (Mam dziś wolne, mimo to nie mam czasu) |
außerdem- oprócz tego
Sie erzieht drei Kinder, außerdem arbeitet sie lange. lange- długo
(Ona wychowuje troje dzieci, oprócz tego długo pracuje ).