1. Januar

 

1. etwas werden* – udać się, wyjść (o zdjęciu)

• wurde - ist geworden

Wenn das Foto etwas wird, kriegst du eins von mir. Jeśli zdjęcie się uda, to dostaniesz jedno ode mnie.

 

2. keinen Bock haben* – nie mieć ochoty

• hatte - hat gehabt

Heute habe ich keinen Bock, in die Schule zu gehen. Dzisiaj nie mam ochoty iść do szkoły.

 

3. das Gleichgewicht verlieren* – stracić równowagę

• verlor - hat verloren

Er verlor das Gleichgewicht, rutschte aus und fiel hin. Stracił równowagę, pośliznął się i upadł.

 

2. Januar

 

1. wessen – czyj

Wessen* Brot ich esse, dessen* Lied ich singe. (Martin Luther) Czyj chleb, tego pieśń śpiewam. (Martin Luther)

• pierwotna wersja oryginalna: "Wes Brot ich ess', des Lied ich sing'."

 

2. nachgeben* – ustąpić

• gibt nach - gab nach - hat nachgegeben Der Klügere gibt nach. (ein Sprichwort) Mądrzejszy ustępuje. (przysłowie)

 

3. die Vorwahl, -, -en – numer kierunkowy Wie ist Vorwahl für Hamburg?

Jaki jest numer kierunkowy do Hamburga?

 

3. Januar

 

1. es trifft* sich gut – dobrze się składa

• traf sich - hat sich getroffen

Es trifft sich gut, dass ich dich sehe. Dobrze się składa, że cię widzę.

 

2. das Bett hüten* – musieć leżeć w łóżku (choroba/zalecenie lekarskie)

• hütete - hat gehütet

Der Arzt sagte, dass ich mindestens eine Woche lang das Bett hüten soll.

Lekarz powiedział, że powinienem przynajmniej przez tydzień leżeć w łóżku.

 

3. die Tür aufbrechen* – wyważyć drzwi

• brach auf - hat aufgebrochen

Die Polizei war gezwungen, die Tür aufzubrechen. Policja była zmuszona wyważyć drzwi.

 

4. Januar

 

1. überkochen* – wykipieć (np. mleko)

• kochte über - ist übergekocht

Da/Weil sie nicht aufgepasst hat, ist die Milch übergekocht. Ponieważ nie uważała, mleko wykipiało.

 

2. auf dem Laufenden sein* – być na bieżąco

• war - ist gewesen

Ich versuche stets, auf dem Laufenden zu sein. Stale próbuję być na bieżąco.

 

3. der Schleimer, -s, - – lizus

So einen Schleimer habe ich noch nicht gesehen. Takiego lizusa jeszcze nie widziałem.

 

 

5. Januar

 

1. die Suppe verschütten* – rozlać zupę

• verschüttete - hat verschüttet

Die Kellnerin stolperte und verschüttete die ganze Suppe. Kelnerka potknęła się i rozlała całą zupę.

 

2. hohe Anforderungen stellen* an + – stawiać wysokie wymagania

• stellte - hat gestellt

Dieser Dozent stellt äußerst hohe Anforderungen an die Studenten. Ten wykładowca stawia studentom nadzwyczaj wysokie wymagania.

 

3. sich (Dat.) den Kopf zerbrechen* – łamać sobie głowę

• zerbrach sich - hat sich zerbrochen

Seit mehreren Stunden zerbreche ich mir den Kopf. Od wielu godzin łamię sobie głowę.

 

6. Januar

 

1. vor sich hin murmeln* – bąkać coś pod nosem

*murmelte vor sich hin - hat vor sich hin gemurmelt

Als der Lehrer das sagte, murmelte der Schüler etwas vor sich hin. Kiedy nauczyciel to powiedział, uczeń bąknął coś pod nosem.

 

2. kein Vertrauen haben* zu + Dat. – nie mieć zaufania do

• hatte - hat gehabt

Ich habe kein Vertrauen zu den Ärzten und kuriere mich selbst. Nie mam zaufania do lekarzy i leczę się sam.

 

3. Rosinen im Kopf haben* – myśleć o niebieskich migdałach

• hatte - hat gehabt

Hör auf, Rosinen im Kopf zu haben und mach dich an die Arbeit! Przestań myśleć o niebieskich migdałach i zabierz się do roboty!

 

 

7. Januar

 

1. der Anzug, -s, Anzüge – garnitur 2. nadciąganie, zbliżanie się Der Anzug steht* dir.

W tym garniturze jest ci do twarzy.

• stand - hat gestanden

Ein Gewitter ist** im Anzug. Burza nadciąga.

** war - ist gewesen

 

2. sich verwählen* – wybrać zły numer telefonu

• verwählte sich - hat sich verwählt Entschuldigung! Ich habe mich verwählt. Przepraszam! Wybrałem zły numer

 

3. mitkommen* – pójść z kimś gdzieś

• kam mit - ist mitgekommen

Kommen Sie bitte mit!

Pan(i) pozwoli z nami! (np. policja do obywatela)

 

8. Januar

 

1. verhaften* – aresztować

• verhaftete - hat verhaftet

Der Verdächtige wurde gestern verhaftet. Podejrzany został wczoraj aresztowany.

 

2. beschlagnahmen* – skonfiskować

• beschlagnahmte - hat beschlagnahmt

Die Staatsanwaltschaft hat meine Festplatte beschlagnahmt. Prokuratura skonfiskowała mój twardy dysk.

 

3. ungültig –  nieważny Ihr Fahrschein ist ungültig. Pana bilet jest nieważny.

 

9. Januar

 

1. ausflippen* – wkurzyć się 2. szaleć z radości

• flippte aus - ist ausgeflippt

Ich flippe gleich aus!

Zaraz mnie szlag trafi! (= wkurzę się)

 

2. die Lungenentzündung, -, -en – zapalenie płuc Er starb an einer schweren Lungenentzündung. Zmarł na ciężkie zapalenie płuc.

 

3. anekeln* – napawać obrzydzeniem

• ekelte an - hat angeekelt

Deine behaarten Brüste ekeln mich an.

Twoje owłosione piersi napawają mnie obrzydzeniem.

 

 

10. Januar

 

1. Blumen gießen* – podlewać kwiaty/kwiatki

• goss - hat gegossen

Hast du die Blumen schon gegossen? Czy podlałeś już kwiatki?

 

2. aufknöpfen/zuknöpfen* – odpiąć/zapiąć guzik

• knöpfte auf - hat aufgeknöpft / knöpfte zu - hat zugeknöpft

Zuerst knöpfte sie ihre Bluse auf, aber dann knöpfte sie sie wieder zu. Najpierw rozpięła bluzkę, ale potem znowu ją zapięła.

 

3. der Knopf, die Knöpfe – guzik (przy bluzce lub guzik do naciskania)

Der Knopf ist lose und ich muss ihn annähen. Guzik jest poluzowany i muszę go przyszyć.

Man schaltet jene Maschine ein, indem man diesen roten Knopf drückt. Tamtą maszynę włącza się naciskając (na) ten czerwony guzik.

 

11. Januar

 

1. die Werft, -, -en – stocznia

Die Kieler Werft ist riesengroß und weltbekannt.

Stocznia Kilońska jest olbrzymia i znana na całym świecie.

 

2. abheben* – odrywać się od ziemi (przy starcie)

• hob ab - hat abgehoben; inne znaczenia: pobrać (pieniądze), podnosić (np. słuchawkę)

Die A-380 hebt gerade ab. Der Start war gelungen.

Airbus A-380 odrywa się właśnie od ziemi. Start był udany.

 

3. jemanden anpumpen* um + Akk. – naciągnąć kogoś do pożyczenia czegoś

• pumpte an - hat angepumpt

Dieser Penner hat mich um 10 Euro angepumt. Mal sehen, ob er das zurückgibt.

Ten żul naciągnął mnie na 10 Euro. Zobaczymy, czy to odda.

 

12. Januar

 

1. in Panik geraten* – wpaść w panikę

• er gerät - geriet - ist geraten

Der Vorhang fing Feuer und das Publikum geriet sofort in Panik.

Kurtyna zajęła się (ogniem) i publiczność natychmiast wpadła w panikę.

 

2. Eier legen – składać jaj(k)a

• legte - hat gelegt Hühner legen Kury znoszą jajka.

 

3.  der Schwarzbrenner, -s, - – bimbrownik (osoba) Der Nachbar hat den Schwarzbrenner angezeigt. Sąsiad zadenuncjował bimbrownika.

 

13. Januar

 

1. beichten* – spowiadać się 2. wyznać coś komuś

• beichtete - hat gebeichtet

Ich habe gestern bei unserem Vikar gebeichtet. Wczoraj spowiadałam się u naszego wikarego.

 

2. aufrunden/abrunden* – zaokrąglić w górę/zaokrąglić w dół

• rundete auf/ab - hat aufgerundet/abgerundet

Statt aufzurunden habe ich den Betrag abgerundet und daher der Fehler.

Zamiast zaokrąglić w górę zaokrągliłem kwotę w dół i stąd (ten) błąd.

 

3. der Abstecher, -s, - – mały wypad (np. za miasto)

Die Müllers haben mich zu einem Abstecher ins Erzgebirge eingeladen.

Müllerowie zaprosili mnie na mały wypad w Rudawy.

 

 

14. Januar

 

1. (an)streichen* – malować*

• nie w sensie artystycznym; strich (an) - hat (an)gestrichen

Er hat sein Fahrrad rot angestrichen. Pomalował swój rower na czerwono.

 

2. aufblasen* – nadmuchać

• blies auf - hat aufgeblasen; samo "blasen" oprócz "dmuchać" czy "dąć" może oznaczać także "robić loda", czyli "doprowadzać ustami do ejakulacji"

Egon hat das Schlauchboot aufgeblasen. Egon nadmuchał ponton.

 

3. zubereiten* – przyrządzać (potrawę)

bereitete zu - hat zubereitet

Wie bereitet man (einen) Vanillepudding zu? Jak się przyrządza budyń waniliowy?

 

15. Januar

 

1. der Lüstling, -s, -e – lubieżnik

Daniel, du Lüstling! Hör auf an Susi zu fummeln! Daniel, ty lubieżniku! Przestań macać Zuzę!

 

2. der Korkenzieher, -s, - – korkociąg

Wir hatten keinen Korkenzieher und mussten einen Schraubenzieher nehmen.

Nie mieliśmy korkociągu i musieliśmy wziąć śrubokręt.

 

3. den Motor abstellen* – wyłączyć silnik

• stellte ab - hat abgestellt

An der Grenze müssen Sie den Motor Ihres Wagens abstellen.

Na granicy musi pan wyłączyć silnik pańskiego/swojego samochodu.

 

1. Wasser einlassen* – napuścić wody

• ließ ein - hat eingelassen

Lass mal etwas Wasser in die Badewanne ein! Napuść (no) trochę wody do wanny!

 

2. kotzen* – rzygać

• kotzte - hat gekotzt

Nach diesem billigen Wein haben wir alle gekotzt. Wszyscy rzygaliśmy po tym tanim winie.

 

3. jemanden auf frischer Tat ertappen* – przyłapać kogoś na gorącym uczynku

• ertappte - hat ertappt

Die Polizei hat ihn auf frischer Tat ertappt. Policja przyłapała go na gorącym uczynku.

 

17. Januar

 

1. ganz Ohr sein* – zamieniać się w słuch

• war - ist gewesen

Das hört sich interessant an. Ich bin ganz Ohr!

To zapowiada się interesująco**. Zamieniam się w słuch!

** do posłuchania/chętnie posłucham

 

2. nautische Meile/die Seemeile* – mila morska

• die Meile, -, -n

 

Angegeben war das nicht in Landmeilen, sondern in nautischen Meilen.

To było podane nie w milach lądowych, lecz w milach morskich.

 

3. abstehende Ohren* – odstające uszy

• das Ohr, -es, -en

Du erkennst ihn an seinen enorm abstehenden Ohren. Rozpoznasz go po jego nadzwyczaj odstających uszach.

 

18. Januar

 

1. jemandem etwas vergeben* – coś komuś przebaczyć

• vergab - hat vergeben

Vergib mir, denn ich habe das nicht gewollt! Wybacz mi, bo nie chciałem tego!

 

2. die Ablehnung, -, -en – odmowa

In diesem Fall haben wir mit einer begründeten Ablehnung zu tun.

W tym przypadku mamy do czynienia z uzasadnioną odmową.

 

3. Bei Fuß! – Do nogi!

"Bello, bei Fuß!" - rief er. Und der Hund fügte sich. "Bello, do nogi!" - zawołał. I pies się podporządkował.

 

 

 

19. Januar

 

1. der Klempner,-s, - – hydraulik

Der Klempner ersetzte die Dichtung und das Wasser tropfte nicht mehr.

Hydraulik wymienił uszczelkę i woda już nie kapała.

 

2. die Klatschbase, -, -n – plotkar(k)a

Ich bin keine Klatschbase und behalte alles nur für mich.

Nie jestem plotkarą i zachowuje/zachowam wszystko tylko dla siebie.

 

3. der Bierdeckel, -s, - – tekturowa podstawka pod piwo, "wafel"

Sie notierte die Telefonnummer auf einen Bierdeckel. Zanotowała numer telefonu na waflu od piwa.

 

20. Januar

 

1. etwas bereuen* – żałować czegoś

• bereute - hat bereut

Ich bereue es, dich kennen gelernt zu haben. Żałuję, że cię poznałam.

 

2. die Ernte, -, -n* – żniwa

• liczba mnoga teoretycznie istnieje,

ale praktycznie używa się tylko liczny pojedynczej

Nach der Ernte kaufe ich mir ein Motorrad und fahre Mietka in den Wald.

Po żniwach kupię sobie motor i zawiozę Mietkę do lasu.

 

3. der Schweißer, -s, - – spawacz

Viele polnische Schweißer arbeiten an deutschen Baustellen Wielu polskich spawaczy pracuje na niemieckich budowach.

 

21. Januar

 

1. das Bett machen* – posłać łóżko

• machte - hat gemacht

Hast du das Bett schon gemacht? Czy już posłałeś łóżko?

 

2. das Getränk, -(e)s, -e – napój

Alkoholische Getränke gib es in unserer Schulcafeteria leider nicht.

Napojów alkoholowych w naszym klubie szkolnym* niestety nie ma.

• kawiarence szkolnej/sklepiku szkolnym

 

3. das Gericht, , -(e)s, -e – sąd (instytucja) 2. potrawa Hohes Gericht, darf ich etwas fragen?

Wysoki Sądzie, czy mogę o coś zapytać? Was ist dein Lieblingsgericht?

Jaka jest twoja ulubiona potrawa?

 

22. Januar

 

1. sich (Dat.) einen Splitter* einreißen** – wbić sobie drzazgę

• także: Holzsplitter, ** einreißen - riss sich ein - hat sich eingerissen

Beim Hobeln des Brettes habe ich mir einen Splitter eingerissen. W czasie heblowania/strugania deski wbiłem sobie drzazgę.

 

2. sich verhören* – przesłyszeć się

• verhörte sich - hat sich verhört

Stimmt das oder habe ich mich vielleicht verhört? Czy to prawda czy może się przesłyszałem?

 

3. der Häscher, -s, - – kanar (pot.), kontroler biletów

Ich habe vergessen die Fahrkarte zu entwerten und die Häscher haben mich ertappt.

Zapomniałem skasować biletu i kanary mnie przyłapały.

 

23. Januar

 

1. das Lampenfieber, -s, - – trema

Wegen des Lampenfiebers habe ich den ganzen Text vergessen. Z powodu tremy zapomniałem całego tekstu.

 

2. absetzen* – wysadzić (jazda samochodem)

• setzte ab - hat abgesetzt Setz mich am Flughafen ab! Wysadź mnie koło lotniska!

 

3. sich (Dat.) den Fuß verstauchen/verrenken* – zwichnąć/skręcić nogę w kostce; * verstauchte sich - hat sich verstaucht / verrenkte sich

- hat sich verrenkt

Bei einem Querfeldeinlauf habe ich mir den linken Fuß verstaucht. W czasie biegu przełajowego zwichnąłem sobie lewą nogę w kostce.

 

24. Januar

 

1. alles in Butter* – wszystko w najlepszym porządku

• w dawnych czasach kupcy rzymscy przewozili przez Alpy szklane i inne kruche przedmioty na koniach/osłach, które były objuczone beczkami z masłem - a w tym maśle były umieszczone kruche towary

Alles in Butter und wir können weiterfahren.

Wszystko w najlepszym porządku i możemy jechać dalej.

 

2. die Klobrille, -, -n – deska klozetowa

In der Toilette sah ich, dass die Klobrille aufgehoben war und ich wusste sofort, dass in diesem Haus ein Mann war.

W toalecie zobaczyłam, że deska klozetowa była podniesiona i od razu wiedziałam, że w tym domu był mężczyzna.

 

3. und ob – jeszcze jak

• Magst du mich?
• Und ob!
• Lubisz mnie?
• Jeszcze jak!

 

25. Januar

 

1. die Pfote, -, -n – łapa Pfoten weg, du Sittenstrolch! Precz z łapami, ty zboczeńcu!

 

2. der Staplerfahrer, -s, - – kierowca/operator wózka widłowego

Klaus arbeitet als Staplerfahrer.

Klaus pracuje jako kierowca/operator wózka widłowego.

 

3. beiläufig – mimochodem Beiläufig sagte sie, dass sie müde

Powiedziała mimochodem, że jest zmęczona.

 

 

26. Januar

 

1. der Pfadfinder, -s, - – harcerz, skaut

Der Pfadfinder hat es der Pfadfinderin besorgt. Harcerz dogodził harcerce.

 

2. das Kartenspiel, -s, -e – gra w karty 2. komplet kart do gry Ich habe ein Kartenspiel und wir können gleich Karten spielen. Mam karty (= komplet kart) i możemy zaraz zagrać w karty.

 

3. nur zu – śmiało, bez „krępacji“

Nur zu, ich habe keine Angst und du kannst mir nichts antun. Śmiało, nie boję się i nie możesz mi niczego złego zrobić.

 

27. Januar

 

1. ins Schleudern geraten* – wpaść w poślizg

• er gerät - geriet - ist geraten

Als ich plötzlich gebremst habe, ist das Auto ins Schleudern geraten.

Kiedy nagle zahamowałem, auto wpadło w poślizg.

 

2. sich anschnallen* – przypiąć się pasami (np. w samochodzie)

• schnallte sich an - hat sich angeschnallt

Schnall dich an! Wir fahren los. Zapnij pasy! Ruszamy.

 

3. die Reifenpanne, -, -n – "guma", uszkodzenie opony Wir hatten eine Reifenpanne und mussten das Rad wechseln. Złapaliśmy gumę i musieliśmy wymienić koło.

 

28. Januar

 

1. rote Zahlen schreiben* – mieć złe wyniki ekonomiczne

• schrieb - hat geschrieben

Die Firma schreibt rote Zahlen und steht kurz vor dem Konkurs. Firma notuje złe wyniki ekonomiczne i jest bliska bankructwa/upadłości.

 

2. verlängern lassen* – przedłużyć (np. ważność dokumentu)

• ließ verlängern - hat verlängern lassen

Es war nicht leicht, mein Visum verlängern zu lassen. Nie było łatwo przedłużyć moją wizę.

 

3. lauten* – brzmieć (brzmienie tematu, tytułu, dokumentu)

• lautete - hat gelautet

Das heutige Thema lautet "Schneewittchen und seine** Menstruationsprobleme".

Dzisiejszy temat brzmi "Królewna Śnieżka i jej problemy menstruacyjne".

** Schneewittchen jest rodzaju nijakiego (= das) i dlatego lepiej użyć "seine", a nie "ihre", choć "ihre" nie byłoby już dzisiaj błędem (zmiany liberyzacyjne w obrębie nowoczesnej niemczyzny)

 

29. Januar

 

1. das Ladegerät, -(e)s, -e – ładowarka (np. do telefonu komórkowego)

Ich habe das Ladegerät zu Hause gelassen und habe nichts Anderes, womit ich den Akku wieder aufladen könnte.

Zostawiłem ładowarkę w domu i nie mam niczego innego, czym mógłbym naładować baterię (w telefonie).

 

2. umkommen* – zginąć, ponieść śmierć

• kam um - ist umgekommen; Synonym: ums Leben kommen Viele Menschen sind bei dieser Rettungsaktion umgekommen. Wielu ludzi poniosło śmierć w czasie tej akcji

 

3. taub auf + Dat. – głuchy na (np. na jedno ucho)

Sie ist auf dem linken Ohr taub und kann nicht alles richtig hören.

Ona jest głucha na lewe ucho i nie może dobrze wszystkiego słyszeć.

 

 

 

30. Januar

 

1. der Leiter, -s, - – kierownik Unser Abteilungsleiter ist schwul. Nasz kierownik działu jest pedałem.

 

2. die Leiter, -, -n – drabina

Hans stellte eine Leiter an die Mauer und kletterte hinüber, um sich mit mit Rosi zu treffen.

Hans przystawił drabinę do muru i przeszedł na drugą stronę, żeby spotkać się z Rosi.

 

3. jemanden im Stich lassen* – zostawić kogoś na lodzie

• ließ - hat gelassen

Du hast mich im Stich gelassen. Ich hasse dich dafür. Zostawiłeś mnie na lodzie. Nienawidzę cię za to.

 

31. Januar

 

1. umgraben* – przekopać (np. ogródek)

• er gräbt um - grub um - hat umgegraben

Grab heute das Beet um, dann lasse ich dich am Abend (he)ran. Przekop dzisiaj grządkę, to cię wieczorem dopuszczę.

 

2. dafür/dagegen sein* – być za/przeciw

• er ist - war - ist gewesen

Seid ihr schließlich dafür oder dagegen? Czy jesteście w końcu za czy przeciw?

 

3. sich aus dem Staub machen* – ulotnić się, zwiać

• machte - hat gemacht

Mach dich aus dem Staub, bevor es noch nicht zu spät ist. Zmywaj się stąd, zanim jeszcze nie jest za późno.

 

1. Februar

 

1. alle sein* – skończyć się (np. o zapasie czegoś)

• ist alle - war alle - ist alle gewesen

Die Mine in meinem Kuli ist alle.

Wkład w moim długopisie się skończył. ( = się wypisał)

 

2. untersuchen* – badać

* untersuchte - hat untersucht

Der Arzt untersuchte mich gründlich. Lekarz dokładnie mnie zbadał.

 

3. das Handy, -s, -s – telefon komórkowy, komórka Ruf mich auf dem Handy an!

Zadzwoń do mnie na komórkę.

 

2. Februar

 

1. woher – skąd Woher kommst du?

Skąd pochodzisz/jesteś/przybywasz/przyjeżdżasz? Und wo kommt er her*?

A skąd on jest?

• "woher" i "wohin" można w mowie potocznej rozdzielać

 

2. den Motor anlassen* – uruchomić/zapalić silnik (spalinowy)

• ließ an - hat angelassen

Sie versuchte vergebens den Motor anzulassen. Na próżno próbowała uruchomić silnik.

 

3. in See stechen* – wypływać w morze

• stach - ist gestochen

Die "Queen Mary II" ist vor drei Stunden in See gestochen. "Queen Mary II" wypłynęła przed trzema godzinami w morze.

 

 

1.     die Abzocke, -, -n – zdzierstwo, oszustwo cenowe 3 Euro für eine kleine Cola - dies ist eine Abzocke!

3 Euro za (jedną) małą Colę - to (jest) zdzierstwo!

 

2. entlang* – wzdłuż

*    przeważnie używane po rzeczowniku/dopełnieniu

Die Soldaten marschierten den Fluss entlang. Żołnierze maszerowali wzdłuż rzeki.

 

3. gegenüber* – naprzeciwko

• przeważnie używane po rzeczowniku/dopełnieniu

Der Schule gegenüber befindet sich eine Kirche. Naprzeciwko szkoły znajduje się kościół.

 

4. Februar

 

1. nachvollziehen* – rozumieć/pojąć/wczuć się w coś

• er vollzieht nach - vollzog nach - hat nachvollzogen Ich kann deine Handlungsweise nicht Nie mogę zrozumieć twojego sposobu postępowania.

 

2.  kitzlig/kitzelig – łaskotliwy, łechtliwy Bist du kitzlig?

Masz łaskotki?

 

3. die Klappe halten* – przymknąć się/zamknąć się

*    er hält - hielt - hat gehalten

Halt die Klappe! Przymknij się!

 

5. Februar

 

1. den Zahn ziehen* – wyrwać zęba

• zog - hat gezogen

Der Zahn war nicht zu retten und musste gezogen werden. Ząb był nie do uratowania i musiał zostać wyrwany.

 

2. jemanden ausreden lassen* – pozwolić komuś dokończyć (zdanie)

• ließ ausreden - hat ausreden lassen

Lass ihn bitte ausreden und unterbrich ihn nicht! Pozwól mu proszę dokończyć i nie przerywaj mu!

 

3. sich benehmen* – zachowywać się

* benahm sich - hat sich benommen;

Synonym: sich verhalten - verhielt sich - hat sich verhalten

Wie hat er sich benommen, als du ihn gesehen hast? Jak on się zachowywał, kiedy go widziałeś?

 

6. Februar

 

1. die Sicherung, - , -en – bezpiecznik, zabezpieczenie

Es gab einen Kurzschluss und die Sicherung ist rausgesprungen. Było krótkie spięcie/zwarcie i bezpiecznik wyskoczył.

 

2. ablehnen* - odrzucić, odmówić

• lehnte ab - hat abgelehnt

Warum hast du abgelehnt? Es war doch ein gutes Angebot. Dlaczego odmówiłeś? To była przecież dobra oferta.

 

3. ausrichten* – przekazać komuś jakąś wiadomość

• richtete aus - hat ausgerichtet

Sie ist momentan nicht da. Soll ich ihr etwas ausrichten? Obecnie jej nie ma. Czy mam jej coś przekazać?

 

 

7. Februar

 

1. auf gut Glück – na chybił trafił

Versuch's auf gut Glück. Vielleicht findest du etwas. Spróbuj na chybił trafił. Może coś znajdziesz.

 

2. das Wasser aufdrehen* – odkręcić wodę

• drehte auf - hat aufgedreht; Antonym: zudrehen - drehte zu - hat zugedreht

 

Der Gartenschlauch ist schon angeschlossen. Dreh das Wasser auf! Wąż ogrodowy jest już podłączony. Odkręć wodę!

 

3. stehlen* – (u)kraść

• er stiehlt - stahl - hat gestohlen; Synonyme: klauen, etwas mitgehen lassen

Fangt den Dieb! Er hat mein Fahrrad gestohlen! Łapcie złodzieja! Ukradł mój rower!

 

8. Februar

 

1. das Gehalt*, die Gehälter - pensja, pobory, wypłata

Synonyme: der Lohn, die Löhne, der Verdienst, -e Ihr Gehalt werden wir auf Ihr Konto überweisen. Pańską pensję przelejemy na pańskie konto.

 

2. der Gehalt*, -e - zawartość

• Synonyme: der Inhalt, -e, der Anteil, -e

Der Fettgehalt in diesem Produkt beträgt über 20%. Zawartość tłuszczu w tym produkcie wynosi ponad 20%.

 

3. zusammenstoßen* – zderzyć się

• er stößt zusammen - stieß zusammen - ist zusammengestoßen An der Straßenkreuzung sind gerade zwei Fahrzeuge zusammengestoßen.

Na skrzyżowaniu zderzyły się właśnie dwa pojazdy.

 

 

9. Februar

 

1. vernachlässigt – zaniedbany

Die Bausubstanz in vielen polnischen Städten ist noch sehr vernachlässigt.

Substancja budowlana w wielu polskich miastach jest jeszcze b. zaniedbana.

 

2. sich vergewissern* – upewnić się

• vergewisserte sich - hat sich vergewissert

Vergewissern Sie sich zuerst, ob der Stecker aus der Steckdose gezogen ist.

Niech się pan najpierw upewni, czy wtyczka jest wyjęta za gniazda sieciowego.

 

3. das Maul halten* – stulić pysk

• er hält - hielt - hat gehalten

Halt's Maul, du Wichser! Stul pysk, ty koniobijco!

 

10. Februar

 

1. sich verschlucken – zachłysnąć się, zakrztusić się

• verschluckte sich - hat sich verschluckt Sie hat sich an einem Bonbon verschluckt. Zakrztusiła się

 

2.  das Stäbchen, -s, - – pałeczka

Ich China isst man immer noch mit Stäbchen. W Chinach ciągle je się jeszcze pałeczkami.

 

3. der Hundekot, -s, * – psie odchody, psia kupa, psie gówno

*  nie tworzy się liczby mnogiej

Wenn man in Deutschland in einen Hundekot tritt, dann bringt das Glück.

Kiedy/Jeśli w Niemczech wdepnie się w psią kupę, to przynosi to szczęście.

 

11. Februar

 

1. stillen* - karmić piersią

• stillte - hat gestillt

Meine Mutter hat mich sehr lange gestillt. Moja mama bardzo długo karmiła mnie piersią.

 

2. abholen* - odebrać, przyjść/przyjechać po kogoś

• holte ab - hat abgeholt
• Soll ich dich abholen? Ich habe doch ein
• Ja, hol mich bitte um 19:00 Uhr ab.
• Mam po ciebie przyjechać? Mam przecież samochód.
• Tak, przyjedź po mnie o godzinie 19:00.

 

3. jemanden willkommen heißen* – przywitać kogoś

* hieß willkommen - hat willkommen geheißen; Synonym: begrüßen - begrüßte - hat begrüßt

Meine Damen und Herren! Ich heiße Sie alle ganz herzlich willkommen.

Panie i panowie! Witam wszystkich państwa bardzo serdecznie.

 

12. Februar

 

1. der Stellvertreter*, -s, - – zastępca

• można także używaź formy opisowej, np. der stellvertretende Leiter Herr Blaschke ist mein Stellvertreter und Sie können alle Fragen auch an ihn

Pan Blaschke jest moim zastępcą i może pan(i) kierować wszystkie pytania także do niego.

 

2. die Zwille*, -, -n – proca

• chodzi o procę widełkową z gumką, ale istnieje także starożytna proca "kręcona", która nazywa się "die Schleuder"

Als ich 7 war, bastelte ich meine erste Zwille und schlug unserem Nachbarn alle Fenster ein.

Kiedy miałem 7 lat, zmajstrowałem moją pierwszą procę i wybiłem naszemu sąsiadowi wszystkie okna.

 

3. sich kurz fassen* – streszczać się

• fasste sich kurz - hat sich kurz gefasst

Und fass dich kurz! Deine Reden sind immer so lang. I streszczaj się. Twoje mowy są zawsze takie długie.

 

13. Februar

 

1. die Pforte, - , -n – furtka, furta Jemand klingelte an der Pforte. Ktoś zadzwonił do

 

2. schwanger werden* – zajść w ciąże

• wurde - ist geworden

Sie wurde schwanger und hat einen Sohn geboren. Zaszła w ciążę i urodziła syna.

 

3. wesentlich – istotny

Dies ist ein wesentlicher Bestandteil der ganzen Konstruktion. To jest istotny element całej konstrukcji.

 

 

1. schrumpfen* – zbiec się, skurczyć się

• schrumpfte - ist geschrumpft; gdyby było z "haben", to znaczyłoby "zmniejszyć", działając czarami na człowieka, żeby się zrobił mały jak krasnoludek

 

Ich habe diesen Pullover bei 60 Grad gewaschen und leider ist er geschrumpft.

Wyprałam ten sweter na 60 stopniach i niestety się skurczył.

 

2. enthaupten* – ściąć, pozbawić głowy

• enthauptete - hat enthauptet; pochodzi od archaicznego słowa "das Haupt" = głowa

Der Henker hat ihn enthauptet und der Kopf rollte vor den Thron des bösen Königs.

Kat ściął go, a głowa potoczyła się pod tron złego króla.

 

3. interessiert sein* an + Dat. – być czymś zainteresowanym

• er ist - war - ist gewesen

Sie ist an diesem Mann interessiert, weil es ihr um sein Geld geht. Jest zainteresowana tym mężczyzną, bo chodzi jej o jego pieniądze.

 

15. Februar

 

1. schaffen* – stworzyć

• schuf - hat geschaffen

Am ersten Tag schuf Gott Himmel und Erde. Pierwszego dnia stworzył Bóg niebo i ziemię.

 

2. schaffen* – dać radę, podołać, dokonać czegoś

• schaffte - hat geschafft

Ich habe es geschafft, diese Prüfung zu bestehen. Dałem radę zdać ten egzamin.

 

3. sich äußern* – wypowiadać się, wyrażać się

• äußerte sich - hat sich geäußert

 

Sie äußerte sich sehr kritisch in Bezug auf meinen Plan.

Bardzo krytycznie wyraziła się w odniesieniu do mojego planu.

 

16. Februar

 

1. das Kissen, -s, - – poduszka

Unter den Kopf legte er ein kleines Kissen und schlief ein. Pod głowę podłożył małą poduszkę i zasnął.

 

2. verrückt nach + Dat. – zwariowany na punkcie czegoś Die beiden Brüder waren verrückt nach schnellen

Obaj bracia byli zwariowani na punkcie szybkich samochodów.

 

3. sich verlaufen* – zabłądzić/zgubić się chodząc gdzieś na nogach

• er verläuft sich - verlief sich - hat sich verlaufen Entschuldigung, ich bin hier fremd und habe mich Können Sie mir sagen, wie ich zur Universität komme?

Przepraszam, jestem nietutejszy i zgubiłem się.

Czy może mi pan(i) powiedzieć, jak dojdę do uniwersytetu?

 

17. Februar

 

1. etwas hat Hand und Fuß – coś ma ręce i nogi

Wenn du ein Angebot findest, das Hand und Fuß hat, gib mir Bescheid.

Jeśli znajdziesz ofertę, która ma ręce i nogi, to daj mi znać.

 

2. überfallen* – napaść

• er überfällt - überfiel - hat überfallen

Am 1. September 1939 hat Deutschland Polen überfallen. 1 września 1939 roku Niemcy napadły na Polskę.

 

3. der Aberglaube*, -ns, -n – przesąd, zabobon

• można z tego też zrobić przymiotnik "abergläubisch" = przesądny

Es ist ein Aberglaube, dass schwarze Katzen Pech bringen. Jest przesądem, że czarne koty przynoszą pecha.

 

18. Februar

 

1. Anlauf nehmen* – wziąć rozpęd

• er nimmt - nahm - hat genommen

Ich nahm Anlauf und sprang über die Schlucht. Wziąłem rozpęd i przeskoczyłem przez wąwóz.

 

2. das Brillengestell*, -s, -e – oprawki/ramki okularowe

• Synonym: die Fassung

Es empfiehlt sich, den Kindern ein Brillengestell aus Titan zuzulegen, weil dieses Metall sehr leicht, robust und extrem elastisch ist.

Zaleca się sprawić dzieciom ramki okularowe z tytanu,

bo ten metal jest bardzo lekki, trwały i ekstremalnie elastyczny.

 

3. die Fernbedienung, -, -en – pilot/zdalne sterowanie In den 60-er und 70-er Jahren des 20. [zwanzigsten] Jahrhunderts gab es noch Fernseher, die eine

Kabelfernbedienung hatten. Heute läuft das alles schon per Infrarot oder per Funk.

W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku były jeszcze telewizory, które miały pilota kablowego. Dzisiaj wszystko to działa już w podczerwieni lub radiowo.

 

19. Februar

 

1. in der Prüfung durchfallen* – oblać egzamin

• er fällt durch - fiel durch - ist durchgefallen

In der letzten Prüfung sind 30% aller Studenten durchgefallen. Ostatni egzamin oblało 30% studentów.

 

2. der Einsatz, -(e)s, die Einsätze – akcja (np. policyjna) 2. użycie, zastosowanie

Viele Polizisten sind bei diesen Einsatz verletzt worden. Wielu policjantów zostało w tej akcji rannych.

Der Einsatz von Chemiewaffen ist international verboten.

Użycie broni chemicznej jest zakazane w skali międzynarodowej.

 

3. der Spitzer/Anspitzer, -s, - – temperówka

Hast du einen Spitzer? Mein Bleistift ist ganz stumpf. Czy masz temperówkę? Mój ołówek jest całkiem tępy.

 

20. Februar

 

1. der Wievielte – który (np. w odniesieniu do dnia miesiąca) Den Wievielten haben wir heute?

Którego dzisiaj mamy?

 

2. niedlich – milutki, fajniutki (zazwyczaj o dzieciach)

Die Kleine sieht niedlich aus, mit dem blauen Röckchen und der Schleife im Haar.

Ta mała wygląda milutko w niebieskiej spódniczce i kokard(k)ą we włosach.

 

3. der Skistiefel* ,-s - –  but narciarski

• "Ski" wymawia się zawsze jako "szi"

Solche teuren Skistiefel kann ich mir einfach nicht leisten. Na takie drogie buty narciarskie po prostu mnie nie stać.

 

21. Februar

 

1. lächeln* – uśmiechać się

• lächelte - hat gelächelt

Bitte lächeln! Proszę o uśmiech!

 

2. tippen* – pisać na klawiaturze, maszynie, komputerze

• tippte - hat getippt;

drugie znaczenie: wytypować (np. liczby w totolotku) Den Brief hat sie auf der Schreibmaschine getippt. Wystukała ten list na maszynie do pisania.

 

3. den Hut aufsetzen* – nałożyć/założyć kapelusz

• setzte auf - hat aufgesetzt; "aufsetzen" można też słuchawki (den Kopfhörer),

okulary (die Brille), czapkę (die Mütze); antonim: abnehmen

Sie setzte ihre Brille auf und begann den Text vorzulesen. Założyła swoje okulary i zaczęła czytać tekst na głos.

 

22. Februar

 

1. nachschlagen* – sprawdzić w mądrej książce (podręczniku, słowniku, leksykonie)

• er schlägt nach - schlug nach - hat nachgeschlagen

Ich habe es im Wörterbuch nachgeschlagen. Sprawdziłem to w słowniku.

 

2. buchen* – zarezerwować 2. zaksięgować

• buchte - hat gebucht; antonim: stornieren

Sie hat eine Reise nach Ägypten gebucht,

aber weil ihre Mutter plötzlich erkrankte, musste sie sie stornieren. Zarezerwowała miejsce na wycieczce do Egiptu,

ale ponieważ jej matka nagle zachorowała, musiała ją odwołać.

 

3. überreichen* – przekazać

• überreichte - hat überreicht

Die Stadtverwaltung unserer Partnerstadt hat uns einen Feuerwehrwagen

in sehr gutem Zustand überreicht.

Urząd miejski naszego miasta partnerskiego przekazał nam samochód strażacki w bardzo dobrym stanie.

 

23. Februar

 

1. in die Luft sprengen – wysadzić w powietrze

• sprengte - hat gesprengt

Die Terroristen haben die amerikanische Kaserne in die Luft gesprengt. Terroryści wysadzili w powietrze amerykańskie koszary.

 

2. röntgen* – prześwietlić, zrobić zdjęcie rentgenowskie

• röntgte - hat geröntgt

Der Arzt hat mich röntgen lassen. Lekarz kazał mnie prześwietlić.

 

3. sich niederlassen* – osiedlić się

• ließ sich nieder - hat sich niedergelassen

In dieser Region haben sich viele Ausländer niedergelassen. W tym regionie osiedliło się wielu obcokrajowców.

 

24. Februar

 

1. sich (Dat.) etwas piercen lassen – dać sobie gdzieś założyć kolczyk

• ließ sich etwas piercen - hat sich etwas piercen lassen; wymawiamy z angielska: "pirsen"

Es kann gefährlich sein, sich die Zunge piercen zu lassen.

Może być niebezpiecznym kazać sobie założyć kolczyk na języku.

 

2. den Teppich klopfen* – trzepać dywan

• klopfte - hat geklopft

Vor Jahren haben die meisten Menschen Teppiche geklopft, aber heutzutage ist es nicht mehr so populär, weil man Staubsauger benutzt. Przed laty większość ludzi trzepała dywany, ale w dzisiejszych czasach nie jest to już tak popularne, bo używa się odkurzaczy.

 

3. sich verrechnen* –  pomylić się w obliczeniach

• verrechnete sich - hat sich verrechnet

Der Navigator hat sich verrechnet und sein Schiff ist mit einem Riesentanker kollidiert.

Nawigator pomylił się w obliczeniach i jego okręt miał kolizję z olbrzymim tankowcem.

 

25. Februar

 

1. die Straße überqueren* – przechodzić przez ulicę (dosł. przekraczać/pokonać coś w poprzek)

• überquerte - hat überquert

Die Lindenstraße überquerten wir gleich an der Kreuzung mit der Blumenstraße.

Na drugą stronę ulicy Lindenstraße** przeszliśmy zaraz na (jej) skrzyżowaniu z (ulicą) Blumenstraße.

** w oficjalnym użyciu nazw ulic nie tłumaczymy (tu byłoby dosłownie: ul. Lipowa i ul. Kwiatowa)

 

2. zu Fuß – na nogach, "z buta"

Zur Arbeit gehe ich zu Fuß, weil es gut für die Gesundheit ist. Do pracy chodzę na nogach, bo jest to dobre dla zdrowia.

 

3. treffen* – spotkać 2. trafić

• du triffst - traf - hat getroffen

Ich habe ihn an der Uni getroffen. Spotkałem go na uniwersytecie/uniwerku. Der Ball hat ihn am Kopf getroffen.

Piłka trafiła go w głowę.

 

26. Februar

 

1. in sein* – być modnym, popularnym na topie

• war - ist gewesen

Portable MP3-Player sind letztens in und viele Jugendliche haben auf ihre alten Walkmans und Discmans verzichtet.

Przenośne odtwarzacze MP3 są ostatnio na topie i wielu młodych ludzi zrezygnowało ze swoich starych walkmanów i discmanów.

2. der Hammer, -s, Hämmer – młotek

Mit Meißel und Hammer versuchte er ein Loch in die Wand zu schlagen.

Przecinakiem i młotkiem próbował wybić dziurę w ścianie.

 

3. die Boulevardzeitung, -, -en – gazeta bulwarowa, szmatławiec Das ist ohne Zweifel eine typische

To jest niewątpliwie typowa gazeta bulwarowa.

 

27. Februar

 

1. sich verbarrikadieren* – zabarykadować się

• verbarrikadierte sich - hat sich verbarrikadiert

Er hat(te) sich in seinem Zimmer verbarrikadiert und versuchte sich dann zu erschießen.

Zabarykadował się w swoim pokoju i próbował się potem zastrzelić.

 

2. der Trottel*, -s, - – głupek, idiota, debil

• Synonyme: der Depp, der Dummkopf, der Blödmann, der Idiot

Du bist ein Volltrottel!

Jesteś kompletnym głupkiem!

 

3. vergewaltigen – zgwałcić

• vergewaltigte - hat vergewaltigt

Willi versuchte die Biene Maja zu vergewaltigen, aber er kriegte keinen hoch.

Gucio próbował zgwałcić Pszczółkę Maję, ale mu nie stanął.

 

28. Februar

 

1. das Grab, -es, Gräber – grób

Schenke die Blumen während des Lebens, denn auf den Gräbern blühen sie vergebens.

Dawaj/darowuj kwiaty w czasie życia/za życia, bo na grobach kwitną na darmo/daremnie.

 

2. betrunken/besoffen wie ein Pisspott – pijany/schlany/narąbany jak nocnik/Messerschmitt

• (pot.) der Pisspott, -(e)s, Pisspötte = Nachttopf, -(e)s, Nachttöpfe

Er war besoffen wie ein Pisspott und hatte eine Alkoholfahne, die alle deutlich zu spüren bekommen haben.

Był narąbany jak nocnik i ciągnął za sobą zapach alkoholu, który był wyraźnie wyczuwalny dla wszystkich.

 

3. sich einordnen* – włączyć się do ruchu

• ordnete sich ein - hat sich eingeordnet (= sich einfädeln) Bevor du dich einordnest, musst du den linken Blinker auslösen. Zanim się włączysz do ruchu, musisz wrzucić lewy

Łapcie złodzieja! Ukradł mój rower!

 

(29. Februar)                                                                                           

 

1. etwas auf den letzten Drücker machen* – robić coś na ostatnią chwilę

• machte - hat gemacht

Da du alles immer auf den letzten Drücker machst, hat der Chef kein großes Vertrauen zu dir.

Ponieważ robisz wszystko na ostatnią chwilę, (to) szef nie ma do ciebie dużego zaufania.

 

2. das Besteck, -s, kein Plural – sztućce

Zum Besteck gehören der Esslöffel, der Teelöffel, das Messer und die Gabel.

Do sztućców należą łyżka stołowa, łyżeczka od herbaty, nóż i widelec.

 

3. blühen* – kwitnąć.

• blühte - hat geblüht

Im Mai ist es besonders schön, weil die meisten Bäume blühen.

W maju jest szczególnie pięknie, ponieważ kwitnie większość drzew.

 

1. März

 

1. es/das passt* wie die Faust aufs Auge - to pasuje jak pięść do oka

• passte - hat gepasst

Fisch und Honig auf einem Teller - das passt wie die Faust aufs Auge. Ryba i miód na jednym talerzu - to pasuje jak pięść do oka.

 

2. auf eigene Faust – na własną rękę

Sie handeln alle auf eigene Faust und unterstehen keiner Obrigkeit. Oni wszyscy działają na własną rękę i nie podlegają żadnej zwierzchności.

 

3. Wehrdienst/Militärdienst leisten* – odbywać służbę wojskową

• leistete - hat geleistet

Er wurde zum Militär einbezogen und leistet jetzt Wehrdienst. Został powołany do wojska i odbywa teraz służbę wojskową.

 

2. März

 

1. der Falke, -n, -n – sokół

Jeder Falkner sorgt für seine Falken. Każdy sokolnik dba o o swoje sokoły.

 

2. die Heizung, -, -en – ogrzewanie Stell die Heizung an/ab! Włącz/wyłącz ogrzewanie!

 

3. etwas kopieren lassen* – dać coś skserować/skopiować

• ließ kopieren - hat kopieren lassen

Er hat diese Preisliste kopieren lassen, damit du auch ein Exemplar kriegst.

Dał ten cennik do skserowania, żebyś też dostał jeden egzemplarz.

 

3. März

 

1. die Zivilcourage, -, ohne Plural – odwaga cywilna

Wenn du keine Zivilcourage hast, deinem Vorgesetzten zu sagen, dass das allen Mitarbeitern gegenüber unfair ist, dann bist du nicht besser als er und hast es verdient,

so behandelt zu werden.

Jeśli nie masz odwagi cywilnej powiedzieć swojemu przełożonemu, że to jest nie fair

w stosunku do wszystkich pracowników, to nie jesteś lepszy od niego i zasłużyłeś, żeby być tak traktowanym.

 

2. die Handschellen (meistens nur im Plural) – kajdanki Obwohl er Widerstand leistete und sich heftig wehrte, gelang* es

endlich den Polizisten, ihn zu überwältigen und ihm Handschellen anzulegen*.

Chociaż stawiał opór i bardzo się bronił, policjantom udało się go w końcu obezwładnić i założyć mu kajdanki.

• gelingen - gelang - ist gelungen

** anlegen - legte an - hat angelegt

 

3. beten – modlić się

• betete - hat gebetet

Sie betete den Rosenkranz für ihr krankes Kind und Gott hat sie erhört. Modliła się na różańcu za swoje chore dziecko i Bóg ją wysłuchał.

 

4. März

 

1. der Backofen, -s, ...öfen – piekarnik Im Backofen wird Kuchen gebacken. W piekarniku piecze się

 

2. bestrafen* – ukarać

• bestrafte - hat bestraft

Gute Taten werden belohnt und schlechte bestraft. Dobre czyny są nagradzane, a złe karane.

 

3. das Fahrwerk ausfahren* – wysunąć podwozie

• er fährt - fuhr aus - hat ausgefahren

Das Fahrwerk ließ sich nicht ausfahren, deshalb musste der Pilot eine Bauchlandung durchführen.

Podwozie nie dało się wysunąć, dlatego pilot musiał przeprowadzić lądowanie na brzuchu.

 

5. März

 

1. die Ernte, -, kein Plural – żniwa

Dieses Jahr war die Ernte sehr gut und der Schultheiß hat ein besonders glänzendes Erntedankfest angeordnet.

W tym roku żniwa były bardzo dobre i sołtys zarządził wyjątkowo huczne dożynki.

 

2. erziehen* – wychować

• erzog - hat erzogen

Gut erzogene Kinder werden immer gelobt. Schlecht erzogene werden dagegen getadelt. Dobrze wychowane dzieci są zawsze chwalone. Źle wychowane są natomiast ganione.

 

3. die Auflage, -, -n – nakład

Dieses Buch hat eine Auflage von 20 000 Exemplaren. Ta książka ma nakład 20 000 egzemplarzy.

 

 

6. März

 

1. der Hosenträger, -s, - – szelki (od spodni)

Mit diesem Hosenträger bin ich wirklich zufrieden, weil er meine Hose gut hält.

Z tych szelek jestem rzeczywiście zadowolony, bo dobrze trzymają moje spodnie.

 

2. der Auftrag, -s, Aufträge – polecenie, zlecenie Im Auftrag von CIA tötete sie viele Männer.

Na zlecenie CIA zabiła wielu mężczyzn.

 

3. die Aussteuer, -, -n – posag, wiano, pot. prezent ślubny (jako wyprawka dla panny młodej)

Als Aussteuer kriegte sie jede Menge Bettwäsche. W posagu dostała mnóstwo pościeli!

 

7. März

 

1. "Heiße Tasse" – gorący kubek

(nazwa handlowa dla sztucznych chemicznych zupek w proszku)

Die "Heiße Tasse" von Knorr wird normalerweise nur mit kochendem Wasser übergossen. Umrühren! Fertig!

"Gorący kubek" Knorra zalewany jest normalnie tylko gotującą się wodą. Zamieszać! Gotowe!

 

2. das Bügeleisen, -s, - – żelazko

Dieses Reisebügeleisen kann an jede beliebige Steckdose angeschlossen werden.

To żelazko turystyczne może być podłączone do każdego dowolnego gniazdka.

 

3. der Blitz schlägt ein* – piorun/błyskawica uderza/trafia

• schlug ein - hat eingeschlagen

Während des letzten Gewitters schlugen mehrere Blitze in unserem Stadtteil ein.

W czasie ostatniej burzy w naszej dzielnicy uderzyło wiele piorunów.

 

8. März

 

1. einen Antrag* stellen** auf + Akk. – złożyć wniosek/podanie o

• der Antrag, -s, die Anträge; ** stellte - hat gestellt Sie hat einen Antrag auf unbezahlten Urlaub Złożyła podanie o urlop bezpłatny.

 

2. das Fernglas, -es, die Ferngläser - lornetka

Dieses Fernglas hat ein eingebautes Nachtsichtgerät. Ta lornetka ma wbudowany noktowizor.

 

3. die Zugabe, -, -n – bis (kiedy publiczność prosi o bis)

Nach dem Konzert haben die Fans sehr lange geklatscht und "Zugabe" gerufen.

Po koncercie fani klaskali bardzo długo i wołali "bis".

 

9. März

 

1. vergeuden* – roztrwonić, zmarnować

• vergeudete - hat vergeudet

Er hat das ganze Vermögen seines Vaters vergeudet und ist jetzt völlig abgebrannt**.

Roztrwonił cały majątek swojego ojca i jest teraz całkowicie spłukany.

** potocznie

 

2. die Mittelstreckenrakete, -, -n – rakieta średniego zasięgu Nordkorea hat gestern seine Mittelstreckenraketen getestet. Korea Północna testowała wczoraj swoje rakiety średniego zasięgu.

 

3. das Navi(gationssystem), -s, -s - system nawigacji satelitarnej (GPS)

Das Navi spielte verrückt und ich konnte diese Adresse nicht finden.

Nawigacja wariowała i nie mogłem znaleźć tego adresu.

 

10. März

 

1. aus eigenem Antrieb – z własnej inicjatywy

Aus eigenem Antrieb hat sie begonnen die Kundenfragen zu beantworten.

Z własnej inicjatywy zaczęła odpowiadać na pytania klientów.

 

2. der Docht, -es, -e – knot

Der Docht war abgebrochen und ich konnte die Kerze nicht anzünden.

Knot się odłamał i nie mogłem zapalić świeczki.

 

3. durch Zufall* – przez przypadek

* synonim: zufällig

Durch Zufall habe ich erfahren, dass seine Tochter an Krebs gestorben ist.

 

11. März

 

1. Anlauf nehmen* – wziąć rozpęd

• er nimmt - nahm - hat genommen

Er nahm Anlauf, um über den Straßengraben springen zu können. Wziął rozpęd, żeby móc przeskoczyć przez (przydrożny) rów.

 

2. Wasser einlassen* – nalać/napuścić wody

• ließ ein - hat eingelassen; synonim: ablassen

Lass etwas Wasser in die Wanne ein. Wir werden gemeinsam baden. Napuść trochę wody do wanny. Będziemy się wspólnie kąpać.

 

3. das Hühnerauge, -s, -n – odcisk

(np. na wielkim palcu od nogi od za ciasnych butów)

Durch diese Äußerung ist er ihm auf die Hühneraugen getreten*. Tą wypowiedzią nadepnął mu na odcisk.

• wyrażenie potoczne

 

 

12. März

 

1. trampen* (wym. angielska: "trempen") – podróżować autostopem

• trampte - ist getrampt; Synonym: per Anhalter fahren

In den Sommerferien sind wir oft getrampt.

W czasie wakacji często jeździliśmy autostopem.

 

2. im Nu – w mig

Sie hat sich im Nu ausgezogen und wollte gefickt* werden. W mig się rozebrała i chciała być walona/pieprzona.

• wyrażenie potoczne/wulgarne

 

3. zappzarapp machen* – zakosić, ukraść, podwędzić

• wyrażenie potoczne

Dann machte ich zappzarapp und hatte schon mein eigenes Fahrrad. Potem dokonałem zakoszenia i miałem już swój własny rower.

 

 

13. März

 

1. der Spuk*, -s, -e (Plural sehr selten) – upiór, duch, zjawa Der Spuk* kann nur spuken*, aber nicht spucken**.

Upiór potrafi tylko straszyć, ale nie pluć.

• długie "u"

** krótkie "u"

 

2. die Abkürzung, -, -en – skrót

Die Abkürzung BMW* wird manchmal scherzhaft als "Bums mich wieder" interpretiert.

Skrót BMW jest czasami żartobliwie interpretowany jako "Przeleć mnie znów".

• Bayerische Motoren-Werke

 

3. angetrunken* – podpity

• Synonyme: angeheitert, beschwipst

Sie war leicht angetrunken und durfte sich nicht ans Lenkrad setzen. Była lekko podpita i nie wolno jej było siadać za kierownicą.

 

 

14. März

 

1. was das Zeug hält – ile wlezie, ile się da Dann haben wir gesoffen was das Zeug hält. Potem chlaliśmy ile

 

2. das Wildschwein, -es, -e – dzik

Richard hat gestern ein Wildschwein überfahren. Die ganze Motorhaube und der Kühler sind hin. Ryszard przejechał wczoraj dzika.

Całą maskę (silnika) i chłodnicę diabli wzięli.

 

3. abstehend – odstający

Manche Menschen haben abstehende Ohren, bei anderen sind sie dagegen anliegend.

Niektórzy ludzie mają odstające uszy, u innych są one natomiast przylegające.

 

 

15. März

 

1. einen Fauxpas begehen* – popełnić gafę.

• beging - hat begangen; wym. "fopa"

Mit dieser Äußerung hat sie einen Fauxpas begangen, weil dies eigentlich eine Überraschung für den Chef sein sollte.

Tą wypowiedzią popełniła gafę, bo miała to właściwie być niespodzianka dla szefa.

 

2. räuchern* – wędzić

• räucherte - hat geräuchert

Mein Opa hat Wurst und Schinken immer selbst geräuchert. Mój dziadek zawsze sam wędził kiełbasę i szynkę.

 

3. lallen* – bełkotać (zwłaszcza po pijaku)

• lallte - hat gelallt

Der Betrunkene lallte und torkelte zwischen den Tischen. Pijany bełkotał i zataczał się między stołami.

 

16. März

 

1. die Abneigung, -, -en – odraza, awersja, antypatia Sie hat eine Abneigung gegen Schwule und Lesben. Ona ma awersję do pedałów i

 

2. weitersagen* – podać dalej (powiedzieć kolejnym osobom)

• sagte weiter - hat weitergesagt

Unsere Schulleiterin hat ein Loch in der Hose, weitersagen. Nasza dyrektorka szkoły ma dziurę w spodniach, podaj dalej.

 

3. der Backofen, -s, die Backöfen – piekarnik

Der Kuchen ist noch im Backofen. Ich befürchte jedoch, dass es wieder ein Schlief wird.

Ciasto jest jeszcze w piekarniku. Obawiam się jednak, że znowu wyjdzie zakalec.

 

17. März

 

1. bereuen* – żałować

• bereute - hat bereut

Ich bereue jetzt, was ich vorhin gesagt habe. Żałuję tego, co przedtem powiedziałem.

 

2. durchbrennen* – przepalić się 2. nawiać/uciec (np. z pieniędzmi/kochankiem)

• brannte durch - ist durchgebrannt

Die Glühbirne ist gestern durchgebrannt. Żarówka wczoraj się przepaliła.

Seine Frau ist ihm durchgebrannt.

Żona mu nawiała (przypuszczalnie z kochankiem).

 

3. der Rohling, -s, -e – brutal / bydlę / nieokrzesaniec 2. surowa pusta płyta, czysty nośnik CDR/DVD-R itp.

Die billigsten Rohlinge sind fürs Musikbrennen nicht besonders gut geeignet, es sei denn, man brennt mit einer kleineren Geschwindigkeit. Najtańsze nośniki nie nadają się szczególnie/zbyt dobrze do nagrywania (dosł. wypalania) muzyki, no chyba że nagrywa się (dosł. wypala się) z mniejszą prędkością.

 

18. März

 

1. übersteigen* – przekraczać, przewyższać

• überstieg - hat überstiegen

Das übersteigt meine finanziellen Möglichkeiten. To przekracza moje możliwości finansowe.

 

2. das Angenehme mit dem Nützlichen verbinden* – łączyć przyjemne z pożytecznym

• verband - hat verbunden

Man kann das Angenehme mit dem Nützlichen verbinden, indem man fremdsprachige Songs hört.

Można połączyć przyjemne z pożytecznym słuchając piosenek obcojęzycznych.

 

3. der Dosenöffner, -s, – otwieracz do konserw

Solche Kleinigkeiten wie Korkenzieher, Dosen- und Flaschenöffner braucht man immer, wenn man campt.

Kiedy się biwakuje, potrzeba zawsze takich drobiazgów jak korkociąg, otwieracz do konserw i otwieracz do butelek.

 

19. März

 

1. das Fernheizwerk, -es, -e - ciepłownia

Wir haben keinen Heizkessel im Block, weil wir Fernwärme vom Fernheizwerk/Heizwerk kriegen.

Nie mamy kotła grzewczego w bloku, ponieważ dostajemy ogrzewanie z ciepłowni.

-2. auf gut Glück/aufs Geratewohl - na chybił trafił, w ślepo, licząc na łut szczęścia

Wir sind ohne festen Plan, einfach aufs Geratewohl losgefahren. Wyjechaliśmy bez konkretnego planu, po prostu licząc na łut szczęścia.

3. in der Nase wühlen/bohren* - dłubać w nosie

* wühlte - hat gewühlt; bohrte - hat gebohrt

Du könntest einfach helfen, anstatt dazustehen und in der Nase zu wühlen.

Mógłbyś po prostu pomóc zamiast stać (bezczynnie) i dłubać w nosie.

 

 

20. März

 

1. der Durchmesser, -s, - – średnica

Dieser Krater hat einen Durchmesser von über 20 Kilometern. Ten krater ma średnicę ponad 20 kilometrów.

 

2. ermitteln* – wykryć/prowadzić dochodzenie

• ermittelte - hat ermittelt

Die Polizei konnte den Mörder nicht ermitteln.

Policja nie mogła wykryć mordercy/sprawcy morderstwa.

 

3. traditionsgemäß – zgodnie z tradycją, tradycyjnie Traditionsgemäß wird in Polen immer noch viel Wodka W Polsce zgodnie z tradycją pije się ciągle jeszcze dużo wódki.

 

21. März

 

1. auf die Lunge rauchen* – zaciągać się dymem papierosowym w czasie palenia, "sztachać się"

• rauchte - hat geraucht

Sie rauchte zwar, aber nicht auf die Lunge, was den anderen sofort aufgefallen ist.

Paliła wprawdzie, ale bez zaciągania się, co innym natychmiast rzuciło się w oczy.

 

2. die Räder drehen durch* – koła buksują (obracają się wokół swej osi tracąc przyczepność z podłożem)

• drehte durch - hat durchgedreht

Jochen gab zu viel Gas und die Räder drehten durch. Jochen dodał za dużo gazu i koła zabuksowały.

 

3. baff sein* – zbaranieć, osłupieć, zdębieć

• war baff - ist baff gewesen

Als sie hörte, dass er Frau und Kinder hat, war sie ganz baff. Kiedy usłyszała, że ma żonę i dzieci, całkowicie osłupiała.

 

22. März

 

1. farbenblind – charakteryzujący się daltonizmem (niezdolnością prawidłowego rozróżniania kolorów)

Er wollte immer Kapitän zur See werden, aber als es sich zeigte, dass er farbenblind ist, wusste er schon, dass es leider nicht in Frage kommt. Zawsze chciał zostać kapitanem żeglugi wielkiej, ale kiedy się okazało, że jest daltonistą, wiedział już, że to nie wchodzi w grę.

 

2. entgleisen* – wykoleić się (o pociągu, tramwaju )

• entgleiste - ist entgleist

Der Güterzug ist entgleist, und der ganze Zugverkehr auf dieser Strecke musste vorübergehend eingestellt werden.

Pociąg towarowy wykoleił się i cały ruch na tej trasie musiał zostać tymczasowo wstrzymany.

 

3. die Schleichwerbung, -, -en – kryptoreklama

Wenn ein Politiker ein T-Shirt von Coca-Cola trägt, kann es auch immer als Schleichwerbung interpretiert werden.

Kiedy (jakiś) polityk nosi koszulkę Coca-Coli, zawsze może to być także zinterpretowane jako kryptoreklama.

 

23. März

 

1. das Schlitzauge, -s, -n – skośnooki, żółtek, (Chińczyk, Wietnamczyk, Koreańczyk )

Schlitzaugen gibt es jetzt in Warschau auf Schritt und Tritt. Skośnoocy są teraz w Warszawie na każdym kroku.

 

2. jemanden von etwas abbringen* – odwieść kogoś od czegoś (np. od jakiegoś planu)

• brachte ab - hat abgebracht

Es ist mir leider nicht gelungen, ihn von diesem riskanten Plan abzubringen.

Niestety nie udało mi się go odwieść od tego ryzykownego planu.

 

3. labern* – trajkotać i pleść bzdury/nieistotne rzeczy, pieprzyć głupoty

• laberte - hat gelabert

Hör mal endlich auf zu labern und lass mich bitte ausreden.

Przestań no wreszcie pieprzyć głupoty i daj mi skończyć (w mówieniu tego, co zacząłem = nie przerywaj mi).

 

24. März

 

1. die Sicherung, -, -en – bezpiecznik 2. zabezpieczenie

Es gab einen Kurzschluss und die Sicherung ist rausgesprungen. Było zwarcie i wyskoczył bezpiecznik.

 

2. einen fahren lassen* – puścić bąka, spierdzieć się, pierdnąć**

• ließ einen fahren - hat einen fahren lassen

** Synonym: furzen - furzte - hat gefurzt

Wenn du nur noch einmal in meiner Anwesenheit einen fahren lässt, hole ich meine Knarre aus dem Kofferraum und erschieße dich.

Jeżeli raz jeszcze spierdzisz się w mojej obecności, to pójdę po spluwę do bagażnika i zastrzelę cię.

 

3. etwas ins Lot bringen* – doprowadzić coś do ładu/prawidłowego stanu/porządku

• brachte in Ordnung - hat in Ordnung gebracht; Synonym: etwas in Ordnung bringen

Versuch dein privates Leben wieder ins Lot zu bringen.

Spróbuj znowu doprowadzić swoje życie prywatne do porządku.

 

25. März

 

1. Kartoffeln schälen* – obierać ziemniaki

• schälte - hat geschält

Nachdem ich die Kartoffeln geschält hatte, konnte ich sie ins Wasser legen und kochen.

Obrawszy ziemniaki mogłam je włożyć do wody i ugotować.

 

2. ab sein* –  odpaść/oderwać się 2. być bez energii życiowej

• war ab - ist ab gewesen

An meinem Mantel sind zwei Knöpfe ab. Od mojego płaszcza odpadły dwa guziki.

 

3. (mit jemandem) vor den Traualtar treten* – pójść do ołtarza, pobrać się, zawrzeć ślub (kościelny)

• trat - ist getreten

Und noch im selben Monat ist er mit ihr vor den Traualtar getreten. I jeszcze w tym samym miesiącu poszedł z nią do ołtarza.

 

26. März

 

1. verschissen* haben bei + Dat. – mieć przesrane / przerąbane / przechlapane u ...

• wyrażenie potoczne

Ihr habt bei mir verschissen, weil ihr gegen mich gehandelt habt. Macie u mnie przesrane, bo działaliście przeciwko mnie.

 

2. einen Sieg erringen* – odnieść zwycięstwo

• errang - hat errungen

Die Soldaten des Cäsars haben einen großen Sieg errungen. Żołnierze Cezara odnieśli wielkie zwycięstwo.

 

3. Kohledampf haben* – być głodnym

• wyrażenie potoczne; hatte - hat gehabt
• Hast du Kohledampf?
• Ja, bin hungrig wie ein
• Jesteś głodny?
• Tak, jestem głodny jak

 

27. März

 

1. ein Faible für jemanden/etwas haben* – mieć do kogoś/czegoś słabość

• Synonym: eine Schwäche haben für jemanden/etwas; hatte - hat gehabt

Sie hat ein Faible für reiche Männer. Ona ma słabość do bogatych mężczyzn.

 

2. das Wohlwollen, -s, kein Plural – przychylność

Dank dem Wohlwollen des Chefs konnte sie eine Gehaltserhöhung kriegen.

Dzięki przychylności szefa mogła dostać podwyżkę.

 

3. auf die schiefe Bahn geraten* – zejść na złą drogę

• er gerät - geriet - ist geraten

Und dann ist sie auf die schiefe Bahn geraten - fing an zu saufen, zu kiffen und auf den Strich zu gehen.

A potem zeszła na złą drogę - zaczęła chlać, bakać (jarać blanty) i się prostytuować.

 

28. März

 

1. jemanden in die Enge treiben* – zapędzić kogoś w kąt/w kozi róg

• trieb - hat getrieben

Der Richter hat die Fragen so formuliert, dass er schnell den Angeklagten in die Enge trieb.

Sędzia tak formułował pytania, że szybko zagonił oskarżonego w kozi róg.

 

2. der Angeber, -s, - – szpaner, ważniak, picer, fanfaron, samochwał Dieser Angeber denkt, dass alle Frauen auf seinen BMW fliegen werden. Da irrt er sich aber

Ten szpaner myśli, że wszystkie kobiety polecą na jego BMW. Tu się jednak potężnie myli.

 

3. Alarm schlagen* - bić na alarm (dosłownie i w przenośni)

• er schlägt Alarm - schlug Alarm - hat Alarm geschlagen

Die Umweltschützer schlagen nun Alarm, weil sie befürchten, dass das neue Volkswagen-Werk das hiesige Ökosystem aus dem Gleichgewicht bringen kann.

Obrońcy przyrody biją teraz na alarm, ponieważ obawiają się, że nowe zakłady Volkswagena mogą wytrącić z równowagi tutejszy ekosystem.

 

29. März

 

1. gar sein/werden – dogotować się, ugotować się, dojść

• war/wurde gar - ist gar gewesen/geworden

Geh hin und schau mal nach, ob die Kartoffeln schon gar sind. Idź i popatrz no, czy ziemniaki już doszły.

 

2. der Kriegszustand, -s, ...zustände – stan wojenny

Der georgische Präsident hat vor kurzem einen Kriegszustand ausgerufen.

Gruziński prezydent ogłosił niedawno stan wojenny.

 

3. auf etwas hinauswollen* - zmierzać do czegoś (w swojej wypowiedzi)

• wollte hinaus - hat hinausgewollt

Worauf wollen Sie hinaus? Sagen Sie es frei von der Leber weg!

Do czego pan zmierza? Niech pan to powie nie owijając w bawełnę!

 

30. März

 

1. das Steißbein, -es, -e – kość ogonowa

Er ist die Treppe hinuntergefallen und hat sich das Steißbein beschädigt.

Spadł ze schodów i uszkodził sobie kość ogonową.

 

2. einen Lachanfall kriegen* – napad/atak śmiechu, głupawka

• kriegte - hat gekriegt

Sie hat einen Lachanfall gekriegt und sich in die Hose gepisst. Dostała ataku śmiechu i nasikała sobie w spodnie.

 

3. sich wälzen* – tarzać się, wić się (np. z bólu)

• wälzte sich - hat sich gewälzt

Sie wälzte sich am Boden vor Schmerzen – so sehr tat es ihr weh. Wiła się na podłodze z bólu - tak bardzo ją (to) bolało.

 

31. März

 

1. Spaß verstehen* – znać się na żartach

• verstand - hat verstanden

Sie versteht leider keinen Spaß und so etwas darfst du in ihrer Anwesenheit nicht sagen.

Ona nie zna się niestety na żartach i czegoś takiego nie wolno ci mówić w jej obecności.

 

2. ein Rohr verlegen* – zakisić ogóra, moczyć korzeń, zamoczyć sobie = odbyć stosunek płciowy z kobietą (wyrażenie potoczne i bardzo kolokwialne, choć nie wulgarne)

• verlegte - hat verlegt (dosł. położyć/zainstalować rurę)

Jeder Mann braucht es, zumindest ab und zu ein Rohr verlegen zu können.

Każdy mężczyzna potrzebuje przynajmniej od czasu do czasu móc sobie zamoczyć.

 

3. das Funkloch, -(e)s, ...löcher – brak zasięgu

Wo wir gewohnt haben, gab es ein Funkloch und wir waren leider nicht erreichbar.

Tam, gdzie mieszkaliśmy, nie było zasięgu i niestety nie byliśmy osiągalni.

 

źródło autorskie : Marcin Perliński