Zdania czasowe
ZDANIA CZASOWE
W zdaniach czasowych podobnie jak w innych zdaniach pobocznych orzeczenie znajduje się na końcu zdania. Zdania czasowe odpowiadają w języku niemieckim na następujące pytania: Bis wann? (do kiedy?), Seit wann? (od kiedy?), Wie lange? (jak długo?), Wie oft? (jak często?), Wann? (kiedy?).
ZDANIE OKOLICZNIKOWE CZASU
Cechą charakterystyczną zdań okolicznikowych czasu jest to, że czynności w zdaniu głównym i pobocznym dzieją się w tym samym czasie.
· als - gdy, kiedy, ilekroć - Spójnika tego używamy wyłącznie do czynności jednorazowej, która miała miejsce w przeszłości, np. Als er 13 Jahre alt war, wollte er Bäcker werden.
· wenn - gdy, kiedy, ilekroć - Spójnika tego używamy do czynności, które się powtarzają. Przy nich występują często określenia: immer (zawsze) oraz jedesmal (za każdym razem), np. Wenn ich in die Schule gehe, nehme ich immer meinen Rucksack.
· nachdem - po tym jak, następnie. Zdania z "nachdem" odpowiadają na pytanie wann? (kiedy?). Przy tych zdaniach koniecznie jest użycie następstwa czasów według poniższego schematu:
ZDANIE POBOCZNE |
ZDANIE GŁÓWNE |
PLUSQUAMPERFEKT |
IMPERFEKT |
PERFEKT |
PRÄSENS |
PERFEKT |
FUTUR I |
Nachdem er zu Mittag gegessen hatte, ging er ins Kino. (Dwie czynności działy się w przeszłości, jedna czynność działa się wcześniej od drugiej.)
Nachdem er zu Mittag gegessen hat, geht er ins Kino. (W tym wypadku jedna czynność się skończyła, natomiast druga się zaczyna.)
Nachdem er zu Mittag gegessen hat, wird er ins Kino gehen. (W tym przypadku jedna czynność się skończyła, a druga się dopiero rozpocznie.)
· während - podczas gdy - W zdaniach z tym spójnikiem dwie czynności dzieją się w tym samym punkcie czasowym. Uwaga: Czas w dwóch zdaniach jest identyczny. np. Während ich im Kino war, war Peter im Theater.
· bevor (ehe) - zanim - W zdaniach z tym spójnikiem czynność w zdaniu pobocznym jest późniejsza od czynności w zdaniu głównym. Czas jest ten sam. np. Bevor ich ins Konzert gehe, muss ich die ganze Wohnung aufräumen.
· seitdem - od czasu gdy. Seitdem er in der neuen Schule ist, lernt er fleißiger.
· solange - dopóki - Zdanie to wyraża okres trwania danej czynności i odpowiada na pytanie: wie lange? (jak długo?). Solange Peter krank ist, muss er im Bett bleiben.
· sobald - skoro tylko, jak tylko np. Sobald er nach Hause gekommen ist, rief er seine Freundin an.
·
sooft - tak często jak, ilekroć - Sooft ich in Warschau angekommen bin , besuche ich meine alte Freundin.