Odmiana czasowników w stronie biernej - Wilhelm Bula
Die konjugation im Passiv
(Odmiana czasowników w stronie biernej)
Formy biernej czasownika używa się najczęściej wówczas gdy:
osoba (podmiot) działająca nie jest bliżej określona;
pierwszoplanową rolę w zdaniu odgrywa nie osoba (podmiot) działająca lecz rzecz podlegająca działaniu (dopełnienie).
Formy strony biernej składają się z form czasownika posiłkowego „werden” w odpowiednim czasie oraz z „Partizip Perfekt” odmienianego czasownika.
W formach strony biernej „Partizip Perfekt” od „werden” występuje bez przedrostka „ge”
werden odmienione przez osoby w pożądanym czasie na początku zdania. Służy do wskazania na kim czynność była, jest, będzie lub była by wykonywana. |
+ treść
|
Partizip Prefekt (imiesłów czasu przeszłego) informujący jaka czynność była, jest, będzie lub była by wykonywana.
|
Präsens werden odmienione + treść + Partizip Perfekt
Imperfekt wurde odmienione + treść + Partizip Perfekt
Perfekt sein odmienione + treść + Partizip Perfekt + worden
Plusquamperfekt war odmienione + treść + Partizip Perfekt + worden
Futurum I werden odmienione + treść + Partizip Perfekt + werden
Futurum II werden odmienione + treść + Partizip Perfekt + worden sein
Konditional I (tryb przypuszczający „Imperfekt“)
würde odmienione + treść + Partizip Perfekt + werden
Konditional II (tryb przypuszczający „Plusquamperfekt)
würde odmienione + treść + Partizip Perfekt + worden sein
Przykłady:
Präsens ich werde gelobt jestem chwalony
Imperfekt ich wurde getadelt ganiono mnie; byłem ganiony
Perfekt ich bin gesucht worden szukano mnie
Plusquamperfekt ich war gegrüßt worden pozdrowiono mnie
Futurum I ich werde geführt werden będę prowadzony
Futurum II ich werde geliebt worden sein stanę się kochaną
Konditional I ich würde gebeten werden byłbym proszonym
Konditional II ich würde gefunden worden sein zostałbym znalezionym
Strona bierna
w której pierwszoplanową rolę w zdaniu odgrywa nie osoba (podmiot) działająca, lecz rzecz podlegająca działaniu (dopełnienie).
W zdaniach tych odpowiednikiem polskiego słowa „przez” jest zawsze „von”
Strona czynna. Strona bierna.
Ein berühmter Dichter schrieb dieses Buch Dieses Buch wurde von einem berühmten
Dichter geschrieben.
Strona bierna z czasownikami modalnymi.
Czasowniki modalne nie mają form strony biernej, lecz towarzyszą tylko czasownikom podstawowym, występującym w formie bezokoliczników strony biernej.
Strona czynna Strona bierna
Präsens Ich muß den Profesor fragen Der Profesor muß von mir gefragt werden
Imperfekt Ich mußte den Profesor fragen Der Profesor mußte von mir gefragt
werden.
Perfekt Ich habe den Profesor fragen Der Profesor hat von mir gefragt werden
müssen müssen
Futur I Ich werde den Profesor fragen Der Profesor wird von mir gefragt müssen
müssen. werden.
W podobny sposób tworzy się stronę bierną dla innych czasów.
Formy konkurencyjne dla strony biernej
(Konkurrenzformen des Passives)
W języku niemieckim istnieją tzw. Formy konkurencyjne dla strony biernej (szczególnie z czasownikami modalnymi). Chodzi tu przede wszystkim o konstrukcje z:
lassen + sich+ Infinitiv,
sein + zu + Infinitiv,
sein + Adjektiv (przymiotnik z przyrostkami –bar, -lich, -wert)
Strona bierna z czasownikami modalnymi |
Forma konkurencyjna dla strony biernej |
Hier kann gut geschlafen werden. Chinesisch kann nur schwer erlernt werden Die Prüfung muß schnell nachgeholt werden Nicht jeder Wunsch kann erfüllt werden Dein Benehmen kann (nur) gelobt werden |
Hier läßt es sich gut schlafen Chinesisch ist nur schwer zu erlernt Die Prüfung ist schnell nachzuholen Nicht jeder Wunsch ist erfüllbar Dein Benehmen ist lobenswert
|
Słowniczek.
Nachholen – nadrabiać; erlernen – wyuczyć się; das Benehmen – zachowanie.