Lista czasowników mocnych i nieregularnych
Lista czasowników mocnych i nieregularnych. | ||||||
Indikativ Präsens | Indikativ Imperfekt | Konjunktiv Imperfekt | Imperativ | Partizip Perfekt | ||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
backe, bäckst, bäckt | backte | backte | back(e)! | h. gebacken | ||
befehle, befiehlst, befiehlt | befahl | beföhle | befiehl! | h. befohlen | ||
a. befähle | ||||||
befleiße, befleiß(es)t, befleißt | befliss | beflisse | befleiß(e)! | h. beflissen | ||
beginne, beginnst, beginnt | begann | begönne a. begänne | beginn(e)! | h. begonnen | ||
beiße, beiß(es)t, beißt | biss | bisse | beiß(e)! | h. gebissen | ||
berge, birgst, birgt | barg | bärge | birg! | h. geborgen | ||
berste, birst, birst | barst | bärste | birst! | h. geborsten | ||
rzadko berstest, berstet | ||||||
bewege, bewegst, bewegt | bewog | bewöge | beweg(e)! | h. bewogen | ||
biege, biegst, biegt | bog | böge | bieg(e)! | h.s.gebogen4 | ||
biete, biet(e)st, bietet | bot | böte | biet(e)! | h. geboten | ||
binde, bindest, bindet | band | bände | bind(e)! | h. gebunden | ||
bitte, bittest, bittet | bat | bäte | bitte! | h.gebebeten | ||
blase, bläst, bläst | blies | bliese | blas(e)! | h. geblasen | ||
bleibe, bleibst, bleibt | blieb | bliebe | blieb(e)! | s. geblieben | ||
bleiche, bleichst, bleicht | bleichtet | bleichtet | bleich(e)! | h. gebleicht | ||
blich5 | h. geblichen5 | |||||
brate, brätst, brät | briet | briete | brat(e)! | h. gebraten | ||
breche, brichst, bricht | brach | bräche | brich! | h.s. gebrochen6 | ||
brenne, brennst, brennt | brannte | brennte | brenn(e)! | h. gebrannt | ||
bringe, bringst, bringt | brachte | brächte | bring(e)! | h. gebracht | ||
denke, denkst, denkt | dachte | dächte | denk(e)! | h. gedacht | ||
dinge, dingst, dingt | dingte7 | dänge | ding(e)! | h. gedungen8 | ||
dresche, drischst, drischt | drosch | drösche | drisch! | h. gedroschen | ||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
dringe, dringst, dringt | drang | dränge | dring(e)! | h.s. gedrungen9 | ||
dir, ihm, ihr/ dich, ihn, sie dünkt | düngte10 | ______ | _______ | h. gedünkt10 | ||
także deucht | ||||||
darf, darfst, darf | durfte | dürfte | _______ | h. gedurft | ||
empfehle, empfiehlst, empfiehlt | empfahl | empföhle11 | empfiehl! | h. empfohlen | ||
______________ | erkor | erköre | _______ | h. erkoren | ||
erlösche, erlischst | erlosch | erlösche | erlisch! | s. erloschen | ||
erlischt | ||||||
esse, isst, isst | aß | äße | iss! | h. gegessen | ||
fahre, fährst, fährt | fuhr | führe | fahr (e)! | h.s. gefahren14 | ||
falle, fällst, fällt | fiel | fiele | fall(e)! | s. gefallen | ||
fange, fängst, fängt | fing | finge | fang(e)! | h. gefangen | ||
fechte, fichtst15, ficht | focht | föchte | ficht! | h. gefochten | ||
finde, findest, findet | fand | fände | find(e)! | h. gefunden | ||
flechte, flichtst16, flicht | flocht | flöchte | flicht! | h. geflochten | ||
fliege, fliegst, fliegt | flog | flöge | flieg(e)! | h.s. geflogen17 | ||
fliehe, fliehst, flieht | floh | flöhe | flieh(e)! | h.s. geflohen18 | ||
fließe, fließ(es)t, fließt | floss | flösse | fließ(e)! | s. geflossen | ||
frage, frägst, frägt | frug | fragte | frag(e)! | h. gefragt | ||
fresse, frisst, frisst | fraß | fräße | friss! | h. gefressen | ||
friere, frierst, friert | fror | fröre | frier(e)! | h. gefroren | ||
gäre, gärst, gärt | gor | göre | gär(e)! | h. gegoren | ||
gebäre, gebierst, gebiert | gebar | gebäre | gebier! | h. s. geboren21 | ||
gebe, gibst, gibt | gab | gäbe | gib! | h. gegeben | ||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
gedeihe, gedeihst, gedeiht | gedieh | gediehe | gedieh(e)! | s. gediehen22 | ||
gehe, gehst, geht | ging | ginge | geh(e)! | s. gegangen | ||
es gelingt | gelang | gelänge | _______ | s. gelungen | ||
gelte, giltst, gilt | galt | gölte a. gälte | gilt! | h. gegolten | ||
genese, genest, genest | genas | genäse | genes(e)! | s. genesen | ||
genieße, genießt, genießt | genoss | genösse | genieß(e)! | h. genossen | ||
es geschieht | geschah | geschähe | _______ | s. geschehen | ||
gewinne, gewinnst, gewinnt | gewann | gewönne a. gewänne | gewinne! | h. gewonnen | ||
gieße, gießt, gießt | goss | gösse | gieß(e)! | h. gegossen | ||
gleiche, gleichst, gleicht | glich | gliche | glich(e)! | h. geglichen | ||
gleite, gleitest, gleitet | glitt | glitte | gleit(e)! | s. geglitten | ||
glimme, glimmst, glimmt | glomm | glömme | glimm(e)! | h. geglommen | ||
grabe, gräbst, gräbt. | grub | grübe | grab(e)! | h. gegraben | ||
greife, greifst, greift | griff | griffe | greif(e)! | h. gegriffen | ||
habe, hast, hat | hatte | hätte | hab(e)! | h. gehabt | ||
halte, hältst, hält | hielt | hielte | halt(e)! | h. gehalten | ||
hänge, hängst, hängt | hing | hinge | häng(e)! | h. gehangen | ||
haue, haust, haut | hieb | hiebe | hau(e)! | h. gehauen | ||
hebe, hebst, hebt | hob | höbe | heb(e)! | h. gehoben | ||
heiße, heiß(es)t, heißt | hieß | hieße | heiß(e) | h. geheißen | ||
h. hehießen26 | ||||||
helfe, hilfst, hilft | half | hülfe | hilf! | h. geholfen | ||
a. hälfe | ||||||
kenne, kennst, kennt | kannte | kennte | kenn(e)! | h. gekannt | ||
klimme, klimmst, klimmt | klomm | klömme | klimm! | s. geklommen | ||
klinge, klingst, kling | klang | klänge | kling(e)! | h. geklungen | ||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
kneife, kneifst, kneift | kniff | kniffe | kneif(e)! | h. gekniffen | ||
komme, kommst, kommt | kam | käme | komm(e)! | s. gekommen | ||
kann, kannst, kann | konnte | könnte | _______ | h. gekonnt | ||
kreische, kreischst, kreischt | krisch | krische | kreisch! | h. gekrischen | ||
krieche, kriechst, kriecht | kroch | kröche | kriech(e)! | s. gekrochen | ||
küre, kürst, kürt | kor | köre | kür(e)! | h. gekoren | ||
lade, lädst31, lädt31 | lud | lüde | lad(e)! | h. geladen | ||
lasse, lässt, lässt | ließ | ließe | lass(e)! | h. gelassen | ||
laufe, läufst, läuft | lief | liefe | lauf(e)! | s. gelaufen | ||
leide, leidest, leidet | litt | litte | leid(e)! | h. gelitten | ||
leihe, leihst, leiht | lieh | liehe | leih(e)! | h. geliehen | ||
lese, liest, liest | las | läse | lies! | h. gelesen | ||
liege, liegst, liegt | lag | läge | lieg(e)! | h. gelegen | ||
lösche, lischst, lischt | losch | lösche | lisch! | s. geloschen | ||
lüge, lügst, lügt | log | löge | lüg(e)! | h. gelogen | ||
mahle, mahlst, mahlt | mahlte | mähte | mahl! | h. gemahlen | ||
meide, meidest, meidet | mied | miede | meid(e)! | h. gemieden | ||
melke, melkst, melkt | molk | mölke | melk(e) | h. gemolken | ||
messe, misst, misst | maß | mäße | miss! | h. gemessen | ||
es misslingt | es misslang | misslänge | ________ | s. misslungen | ||
mag, magst, mag | mochte | möchte | ________ | h. gemocht | ||
muss, musst, muss | musste | müsste | müsse! | h. gemusst | ||
nehme, nimmst, | nahm | nähme | nimm! | h. genommen | ||
nimmt | ||||||
nenne, nennst, nennt | nannte | nennte | nenn(e)! | h. genannt | ||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
pfeife, pfeifest, pfeifet | pfiff | pfiffe | pfeif(e)! | h. gepfiffen | ||
pflege, pflegst, pflegt | pflog | pflöge | pfleg(e)! | h. gepflogen | ||
preise, preisest, preist | pries | priese | preis(e)! | h. gepriesen | ||
quelle, quillst, quillt | quoll | quölle | quill! | s. gequollen | ||
rate, rätst, rät | riet | riete | rat(e)! | h. geraten | ||
reibe, reibst, reibt | rieb | riebe | rieb(e)! | h. gerieben | ||
reihe, reihst, reiht | reihte | reihte | reih(e)! | h. gereiht | ||
a. rieh36 | geriehen36 | |||||
reiße, reiß(es)t, reißt | riss | risse | reiß(e)! | h.s. gerissen37 | ||
reite, reitest, reitet | ritt | ritte | reit(e)! | h.s. geritten38 | ||
renne, rennst, rennt | rannte | rennte | renn! | s. gerannt | ||
rieche, riechst, riecht | roch | röche | riech(e)! | h. gerochen | ||
ringe, ringst, ringt | rang | ränge | ring(e)! | h. gerungen | ||
rinne, rinnst, rinnt | rann | ränne | rinn(e)! | s. geronnen | ||
rufe, rufst ruft | rief | riefe | ruf(e)! | h. gerufen | ||
salze, salzst, salzt | salzte | salzte | salzte! | h. gesalzen | ||
gesalzt39 | ||||||
saufe, säufst, säuft | soff | söffe | sauf(e)! | h. gesoffen | ||
sauge, saugst, saugt | sog | söge | saug(e)! | h. gesogen | ||
schaffe, schaffst, schafft | schuf | schüfe | schaff(e)! | h. geschaffen | ||
es schallt | scholl | schölle | schall(e)! | h. geschallt | ||
Obecnie czasownik | słaby | |||||
scheide, scheidest, scheidet | schied | schiede | scheid(e)! | h.s. geschieden42 | ||
scheine, scheinst, scheint | schien | schiene | schein(e)! | h. geschienen | ||
scheiße, scheißt, scheißt | schiss | schisse | scheiß! | h. geschissen | ||
schelte, schiltst, schilt | schalt | schälte | schilt! | h. gescholten | ||
schere, scherst, schert | schor | schöre | scher(e)! | h. geschoren | ||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
schiebe, schiebst, schiebt | schob | schöbe | schieb(e)! | geschoben | ||
schieße, schieß(es)t, schießt | schoss | schösse | schieß(e)! | h.s. geschossen45 | ||
schinde, schindest, schindet | schund | schände | schind(e)! | h. geschunden | ||
schlafe, schläfst, schläft | schlief | schliefe | schlaf(e)! | h. geschlafen | ||
schlage, schlägst, schlägt | schlug | schlüge | schlag(e)! | h. geschlagen | ||
schleiche, schleichst, schleicht | schlich | schliche | schleich(e)! | s geschlichen | ||
schleife, schleifst, | schliff | schliffe | schleif(e)! | h. geschliffen | ||
schleift | ||||||
schleiße, schleiß(es)t, schleißt | schloss | schlösse | schleiß(e)! | h. geschlissen | ||
schließe, schließ(es)t, schließt | schloss | schlösse | schließ(e)! | h. geschlossen | ||
schlinge, schlingst, schlingt | schlang | schlänge | schling(e)! | h. geschlungen | ||
schmeiße, schmeiß(es)t, schmeißt | schmiss | schmisse | schmeiß(e)! | h. geschmissen | ||
schmelze, schmilz(es)t, schmilzt | schmolz | schmölze | schmilz! | s. geschmolzen | ||
schnaube, schnaubst | schnob | schnöbe | schnaub(e)! | h. geschnoben | ||
schnaubt | obecnie | czasownik | słaby | |||
schneide, schneidest, schneidet | schnitt | schnitte | schneid(e)! | h. geschnitten | ||
schrecke schrickst, schrickt | schrak | schräke | schrick! | s. geschreckt | ||
daw, geschrocken | ||||||
schreibe, schreibst, schreibt | schrieb | schriebe | schreib(e)! | h. geschrieben | ||
schreie, schreist, schreit | schrie | schriee | schrei(e)! | h. geschrie(e)n | ||
schreite, schreitest, schreitet | schritt | schritte | schreit(e)! | s. geschritten | ||
schwäre, schwierst, | schwor | schwöre | schwier! | h. geschworen | ||
schwier | obecnie | czasownik | słaby | |||
schweige, schweigst, schweigt | schwieg | schwiege | schweig(e)! | h. geschwiegen | ||
schwelle, schwillst, | schwoll | schwölle | schwill! | h. geschwellt | ||
schwillt | s. geschwollen | |||||
schwimme, schwimmst, schwimmt | schwamm | schwömme | schwimm(e)! | h.s. geschwommen53 | ||
a. schwämme | ||||||
schwinde, schwindest, schwindet | schwand | schwände | schwind(e)! | s. geschwunden | ||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
schwinge, schwingst, schwingt | schwang | schwänge | schwing(e)! | h. geschwungen | ||
schwöre, schwörst, schwört | schwor | schwüre | schwör(e)! | h. geschworen | ||
dawn.schwur | a. schwöre | |||||
sehe, siehst, sieht | sah | sähe | sieh(e)! | h. gesehen | ||
bin, bist, ist, | war | wäre | sei | s. gewesen | ||
sind, seid, sind | ||||||
sende, sendest, sendet | sandte | sendete | send(e)! | h. gesandt | ||
siede, siedest, siedet częściej | sott | sötte | sied(e)! | h. gesotten | ||
używany | jako cz. | słaby | ||||
singe, singst, singt | sang | sänge | sing(e)! | h. gesungen | ||
sinke, sink(e)st, sinkt | sank | sänke | sink(e)! | s. gesunken | ||
sinne, sinnst, sinnt | sann | sänne | sinn(e)! | h. gesonnen | ||
dawn. sönne | ||||||
sitze, sitz(es)t, sitzt | saß | säße | sitz(e)! | h. gesessen | ||
soll, sollst, soll | sollte | sollte | ________ | h. gesollt | ||
spalte, spaltest, spaltet | spaltete | spaltete | spalte! | h. gespaltet | ||
gespalten55 | ||||||
speie, speist, speit | spie | spiee | spei(e)! | h. gespie(e)n | ||
spinne, spinnst, spinnt | spann | spänne | spinn(e)! | h. gesponnen | ||
dawn. spänne | ||||||
spleiße, spleiß(es)t, spleißt | spliss | splisse | spleiß(e)! | h. gesplissen | ||
spreche, sprichst, spricht | sprach | spräche | sprich! | h. gesprochen | ||
sprieße, sprieß(es)t, sprießt | spross | sprösse | sprieß(e)! | s. gesprossen | ||
springe, springst, springt | sprang | spränge | spring(e)! | s. gesprungen | ||
steche, stichst, sticht | stach | stäche | stich! | h. gestochen | ||
stecke, steckst, steckt | stak | stäke | steck(e)! | h. gesteckt | ||
steckte | steckte | |||||
stehe, stehst, steht | stand | stände | steh(e)! | h. gestanden | ||
stehle, stiehlst, stiehlt | stahl | stähle | stiehl! | h. gestohlen | ||
a. stöhle | ||||||
steige, steigst, steigt | stieg | stiege | steig(e)! | s. gestiegen | ||
sterbe, stirbst, stirbt | starb | stürbe | stirb! | s. gestorben | ||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
stiebe, stiebst, stiebt | stob | stöbe | stieb(e)! | h. gestoben | ||
stiebte | stiebte | gestiebt | ||||
stinke, stinkst, stinkt | stank | stänke | stink(e)! | h. gestunken | ||
stoße, stöß(es)t, stößt | stieß | stieße | stoß(e)! | h.s. gestoßen58 | ||
streiche, streichst, streicht | strich | striche | streich(e)! | h.s. gestrichen59 | ||
streite, streitest, streitet | stritt | stritte | streit(e)! | h. gestritten | ||
trage, trägst, trägt | trug | trüge | trag(e)! | h. getragen | ||
treffe, triffst, trifft | traf | träfe | triff! | h. getroffen | ||
treibe, treibst, treibt | trieb | triebe | treib(e)! | h.s. getrieben60 | ||
trete, trittst, tritt | trat | träte | tritt! | h.s. getreten61 | ||
triefe, triefst, trieft | troff | tröffe | trief(e)! | h. getroffen | ||
trinke, trinkst, trinkt | trank | tränke | trink(e)! | h. getrunken | ||
trüge, trügst, trügt | trog | tröge | trüg(e)! | h. getrogen | ||
tue, tust, tut | tat | täte | tu! | h. getan | ||
verderbe, verdirbst, verdirbt | verdarb | verdürbe | verdirb! | h.s. verdorben63 | ||
verderbt64 | ||||||
verdrieße, verdrieß(es)t, verdrießt | verdross | verdrösse | verdrieß(e)! | h. verdrossen | ||
vergesse, vergisst, | vergaß | vergäße | vergiss! | h. vergessen | ||
vergisst | ||||||
verliere, verlierst, verliert | verlor | verlöre | verlier(e)! | h. verloren | ||
wachse, wächst, wächst | wuchs | wüchse | wachs(e)! | s. gewachsen | ||
wäge, wägst, wägt | wog | wöge | wäg(e)! | h. gewogen | ||
wasche, wäschst, wäscht | wusch | wüsche | wasch(e)! | h. gewaschen | ||
webe, webst, webt | webte | webte | web(e)! | h. gewebt | ||
wob | wöbe | gewoben | ||||
weiche, weichst, weicht | wich | wiche | weich(e)! | s. gewichen | ||
weise, weis(es)t, weist | wies | wiese | weis(e)! | h. gewiesen | ||
wende, wendest, wendet | wandte | wendete | wende! | h. gewandt | ||
wendete | gewendet | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
werbe, wirbst, wirbt | warb | würbe | wirb! | h. geworben | ||
werde, wirst, wird | wurde | würde | werde! | h. geworden | ||
werfe, wirfst, wirft | warf | würfe | wirf! | h. geworfen | ||
wiege, wiegst, wiegt | wog | wöge | wieg(e)! | h. gewogen | ||
winde, windest, windet | wand | wände | wind(e)! | h. gewunden | ||
Wszystkie | elementy | odmiany | słabej | h. gewinkt | ||
gewunken70 | ||||||
weiß, weißt, weiß | wusste | wüsste | wisse! | h. gewusst | ||
will, willst, will | wollte | wollte | wolle! | h. gewollt | ||
wringe, wringst, wringt | wrang | wränge | wring(e)! | h. gewrungen | ||
zeihe, zeihst, zeiht | zieh | ziehe | zeih(e)! | h. geziehen | ||
ziehe, ziehst, zieht | zog | zöge | zieh(e)! | h.s. gezogen71 | ||
zwinge, zwingst, zwingt | zwang | zwänge | zwing(e)! | h. gezwungen | ||
1 Formy w Imperfekt „buc“ i „bücke“ są przestarzałe. | ||||||
Backen w znaczeniu „kleić” jest czasownikiem odmieniającym się słabo. | ||||||
2 Obecnie czasownik ten powszechnie odmienia się słabo. Odmiana mocna występuje rzadko. | ||||||
3 W znaczeniu „in Bewegung setzen“ (ruszać z miejsca) czasownik ten odmienia się słabo. | ||||||
4 W znaczeniu „skręcać w ruchu” (na drodze) czasownikiem posiłkowym jest „sein“. | ||||||
W znaczeniu „skręcać, giąć” czasownikiem posiłkowym jest „haben“. | ||||||
5 W czasie teraźniejszym czasownik ten odmienia się w każdym znaczeniu słabo. | ||||||
W znaczeniu „rozjaśniać” czasownik ten ma wszystkie formy podstawowe słabe. | ||||||
W znaczeniu „stawać (robić) się jaśniej” czasownik ten ma formy podstawowe mocne. | ||||||
6 W znaczeniu „łamać” czasownik posiłkowy „haben“ | ||||||
W znaczeniu „łamać się” (jako odpowiednik polskiego czasownika zwrotnego) czasownik | ||||||
posiłkowy „sein“ | ||||||
7 Rzadko „dang“. | ||||||
8 Rzadko „gedingt“ | ||||||
9 W znaczeniu „nalegać, naciskać” czasownik posiłkowy „haben“. | ||||||
W znaczeniu „przenikać czasownik posiłkowy „sein“. | ||||||
10 Dawniejsze formy: deuchte, gedeucht. | ||||||
11 Rzadko „empfähle“. | ||||||
12 Bezokolicznik tego czasownika oraz wszelkie formy czasu teraźniejszego nie są w użyciu. | ||||||
13 löschen (bez przedrostka „er-„) jest czasownikiem słabym | ||||||
14 W znaczeniu „jechać” czasownik posiłkowy „sein“ | ||||||
W znaczeniu „wozić” czasownik posiłkowy „haben“ | ||||||
15 Można wymawiać „fichst“. | ||||||
16 Można wymawiać „flichst“. | ||||||
17 W znaczeniu „lecieć” czasownik posiłkowy „sein“. | ||||||
W znaczeniu „wieźć lecąc” czasownik posiłkowy „haben“. | ||||||
18 W znaczeniu „unikać” czasownik posiłkowy „haben“. | ||||||
W znaczeniu „uciekać” czasownik posiłkowy „haben“. | ||||||
19 Używa się jeszcze, chociaż rzadko w znaczeniu „pytać przy okazji” | ||||||
W znaczeniu „pytać” odmienia się słabo. | ||||||
20 Tych form używa się w szczególnie jako przenośni. W prostym znaczeniu czasownik ten | ||||||
odmienia się już słabo. | ||||||
21 W znaczeniu „rodzić” czasownik posiłkowy „haben“ | ||||||
W znaczeniu „rodzić się” (odpowiednik polskiego czasownika zwrotnego) czasownik | ||||||
posiłkowy „sein“. | ||||||
22 Stary imiesłów „gediegen“ stał się przymiotnikiem. | ||||||
23 Obecnie coraz częściej czasownik ten ma formy słabe. | ||||||
24 W znaczeniu „wieszać” jest czasownikiem słabym. | ||||||
25 W znaczeniu powiązanym z bronią i walką jest czasownikiem mocnym; w innych | ||||||
znaczeniach jest czasownikiem słabym. | ||||||
26 Potocznie | ||||||
27 Obecnie często występuje jako czasownik słaby. | ||||||
28 W znaczeniu „pić, ucztować, przesiadywać w knajpach” czasownik ten odmienia się słabo. | ||||||
29 Czasownik ten w formie mocnej jest przestarzały, lecz używany jest jeszcze w ten sposób | ||||||
gwarowo. Obecnie odmienia się słabo. | ||||||
30 Obecnie powszechnie przyjętą formą jest odmiana słaba. | ||||||
31 Stosowane są jeszcze (rzadko) formy stare: ladest, ladet. | ||||||
32 Najczęściej występuje jako czasownik przechodni, a wtedy ma odmianę słabą (z „haben“) | ||||||
Jako czasownik nieprzechodni (np. w znaczeniu „lasować się”) odmienia się mocno z czas. | ||||||
posiłkowym „sein“. | ||||||
33 Forma przestarzała, napotykana w starych tekstach. Obecnie odmiana słaba. | ||||||
34 Odmiana mocna jedynie w zwrotach typu „pielęgnować spokój”. W znaczeniu „pielęgno- | ||||||
wać chorych, zwyczaje” odmienia się wyłącznie słabo. | ||||||
35 Jako czasownik przechodni odmienia się słabo z czasownikiem „haben“. Np. moczyć, | ||||||
namakać, pęcznieć. | ||||||
36 stosowane rzadko. | ||||||
37 Jako czasownik przechodni występuje z „haben“. (Np. porwać spodnie). | ||||||
Jako czasownik nieprzechodni występuje z „sein“. (Np. sznurek się porwał) | ||||||
38 Przechodni z „haben“ w znaczeniu „jeździć na …” (np. koniu). | ||||||
Nieprzechodni z „sein“ w znaczeniu „jeździć do …” (np. lasu). | ||||||
39 Rzadko, stosowane w przenośni. | ||||||
40 Obecnie czasownik ten jest coraz częściej odmieniany słabo, szczególnie w języku tech- | ||||||
nicznym. | ||||||
41 W znaczeniach: dokonać (vollbringen), pracować (arbeiten) – czasownik ten odmienia się | ||||||
słabo. W połączeniu z określonymi rzeczownikami: die Abhilfe (zaradzenie), die Ordnung | ||||||
(porządek), der Platz (miejsce), der Rat (rada), der Raum (pomieszczenie, przestrzeń), der | ||||||
Wandel (zmiana) czasownik ten odmienia się mocno. | ||||||
42 Gdy występujący w zdaniu ten czasownik ma dopełnienie w celowniku, wtedy stosuje się | ||||||
czasownik posiłkowy „sein“. | ||||||
43 Rzadkie przypadki odmiany słabej. | ||||||
44 W znaczeniu „troszczyć się” (sich scheren), „wynosić się” (sich fortscheren) czasownik ten | ||||||
odmienia się słabo. | ||||||
45 W znaczeniu „mknąć”, „biec”, „latać szybko” występuje z czasownikiem posiłkowym | ||||||
„sein“ | ||||||
46 Unika się stosowania tego czasownika w czasie przeszłym. Gdy jednak jest używany, to | ||||||
stosuje się dzisiaj odmianę słabą. | ||||||
47 W znaczeniu „wlec”, „ciągnąć za sobą” odmienia się słabo. | ||||||
48 Można stosować także odmianę słabą. | ||||||
49 w znaczeniu „wydalać z siebie kał”, „powalać się” odmienia się słabo. | ||||||
50 Dawniej czasownik ten odmieniał się słabo. | ||||||
51 Czasownik ten odmienia się mocno jedynie w połączeniu z przedrostkami: er-, auf-, hoch-, | ||||||
zusammen-. | ||||||
Imiesłów II „geschrocken“ jest formą przestarzałą i stosowany jest rzadko. Obecnie stosuje | ||||||
się „geschreckt“. | ||||||
52 Czasownik ten w znaczeniu „nadymać”, „rozpierać” odmienia się słabo i jest przechodni. | ||||||
(czasownik posiłkowy „haben“). | ||||||
53 W znaczeniu „płynąć przez …” (schwimmen über …) jest czasownikiem nieprzechodnim. | ||||||
(Czasownik posiłkowy „sein“). | ||||||
54 W znaczeniu „wysyłać drogą radiową, przez telewizję” odmienia się słabo. | ||||||
55 Imiesłów w tej formie używany jest przymiotnikowo przed rzeczownikiem. W innych | ||||||
sytuacjach czasownik ten odmienia się słabo. | ||||||
56 Czasownik ten odmienia się zarówno mocno jak i słabo. W znaczeniu „fastrygować” | ||||||
odmienia się tylko słabo. | ||||||
57 Czasownik ten odmienia się zarówno mocno jak i słabo. | ||||||
58 W znaczeniu „stykać się” jest czasownikiem nieprzechodnim. (Posiłkowy „sein“) | ||||||
59 W znaczeniach: łazić, włóczyć się, lecieć, przelecieć – jest czasownikiem nieprzechodnim | ||||||
więc występuje z czasownikiem posiłkowym „sein“. | ||||||
60 Czasownik posiadający bardzo wiele znaczeń, z którymi wiążą się dopełnienia w bierniku | ||||||
lub w celowniku. | ||||||
61 Uwagi jak wyżej. | ||||||
62 Czasownik ten odmienia się często słabo. W mowie wzniosłej odmieniany jest jednakże | ||||||
mocno. | ||||||
63 Czasownik ten w znaczeniu polskiego czasownika zwrotnego „psuć się” występuje z | ||||||
czasownikiem posiłkowym „sein“. | ||||||
64 Forma „verderbt“ wykorzystywana jest jedynie jako przymiotnik o znaczeniu „źle”. | ||||||
65 Zdarza się odmiana słaba, lecz okazjonalnie. „Abwägen“ (rozważać) odmienia się zarówno | ||||||
słabo jak i mocno. | ||||||
66 Używany w przenośniach odmienia się mocno. Potocznie odmieniany słabo. | ||||||
67 Czasownik ten z przedrostkami: ein-, auf- odmienia się słabo | ||||||
68 Z dopełnieniem w bierniku (nicować, zawracać, przerzucić, … kogo? co?) odmienia się | ||||||
słabo. Odmiana mocna czasownika „entwenden“ (ukraść) jest formą przestarzałą. | ||||||
69 Czasownik ten w znaczeniu „huśtać, kołysać się” odmienia się słabo. | ||||||
70 Ten mocny imiesłów coraz częściej wdziera się do mowy potocznej, lecz nie należy do | ||||||
języka literackiego. Natrafić go można także w artykułach prasowych. | ||||||
71 W znaczeniu „wyruszać” występuje z czasownikiem posiłkowym „sein“ | ||||||
Materiały źródłowe. | ||||||
„DUDEN”: | ||||||
- Die Grammatik - Band 4 | ||||||
- Richtiges und gutes Deutsch – Band 9 | ||||||
- Redewendungen. Deutsche Idiomatik – Band 11 | ||||||