Tryb rozkazujący

TRYB ROZKAZUJĄCY

Tryb rozkazujący (Imperativ) wyraża rozkaz, wezwanie lub prośbę skierowaną do drugiej osoby liczby pojedynczej i mnogiej oraz do pierwszej i trzeciej osoby liczby mnogiej, np.:

• Komm! (Przyjdź!)
• Kommt! (Przyjdźcie!)
• Kommen wir! (Przyjdźmy!)
• Kommen Sie! (Proszę przyjść!)

Formę trybu rozkazującego dla 2 osoby liczby pojedynczej otrzymujemy (przeważnie) po odrzuceniu zaimka osobowego oraz końcówki -st od formy 2 osoby czasu teraźniejszego. Tylko przy czasownikach, których temat kończy się na -t, -d, -ig oraz grupy spółgłoskowe, w których ostatnią głoską jest m lub n, musi wystąpić -e, np.:

• du fragst - frag! (zapytaj!)
• du gehst - geh! (idź!)
• du freust dich - freu dich! (ciesz się!)
• du rufst an - ruf an! (zatelefonuj!)
• du wartest - warte! (czekaj!)
• du antwortest - antworte! (odpowiedz!)

Czasowniki mocne tworzą tryb rozkazujący dla 2 osoby liczby pojedynczej bez przegłosu. Czasowniki posiłkowe natomiast tworzą Imperativ odrębnie, np.:

• du fährst - fahr! (jedź!)
• du schläfst - schlaf! (śpij!)
• Sei still! (Bądź cicho!)
• Hab keine Angst! (Nie bój się!)
• Werd(e) meine Frau! - (Zostań moją żoną!)

Formy trybu rozkazującego dla 2 osoby liczby mnogiej pokrywają się, po odrzuceniu zaimka osobowego, z odmianą w trybie oznajmującym, np.:

• ihr fragt - fragt! (pytajcie!)
• ihr ruft an - ruft an! (zatelefonujcie!)
• ihr wascht euch - wascht euch! (myjcie się!)

Formy trybu rozkazującego dla 3 osoby liczby mnogiej (formy grzecznościowej) tworzy się przez przestawienie zaimka osobowego oraz formy czasownika w czasie teraźniejszym, np.:

• Sie fragen - fregen Sie! (Niech Pan/Pani zapyta!)
• Gehen Sie in die Stadt! (Proszę pójść do miasta!)
• Seien Sie pünktlich! (Proszę być punktualnym!)